Tổng Tham mưu trưởng Nga Valery Gerasimov đã thông báo về một cuộc thử nghiệm kéo dài 15 giờ, trong đó tên lửa hành trình Burevestnik đã hoàn thành quãng đường 14.000 km. Về mặt lý thuyết, Nga tuyên bố tên lửa này có khả năng bay tới bất kỳ điểm nào trên hành tinh.
Tuy nhiên, điều đáng chú ý là Burevestnik hoạt động dưới tốc độ âm thanh, một yếu tố giải thích cho thời gian bay dài và đặt ra nghi vấn về khả năng ứng dụng thực tế, khi nó sẽ cần ít nhất 40 giờ để thực hiện một vòng bay quanh Trái Đất.
Tốc độ và lợi thế chiến lược
So với các loại tên lửa đạn đạo liên lục địa mang đầu đạn hạt nhân, vốn có thể bay tới bất kỳ đâu trên Trái Đất chỉ trong vòng nửa giờ, tốc độ của Burevestnik được xem là khá chậm.
Điều này làm dấy lên câu hỏi về lợi thế chiến lược thực sự mà tên lửa này mang lại cho Nga. Theo chuyên gia vũ khí hạt nhân Jeffrey Lewis thuộc Viện Nghiên cứu Quốc tế Middlebury, ý tưởng đằng sau Burevestnik là khả năng bay với khoảng cách không giới hạn, từ đó có thể vượt qua các hệ thống phòng thủ tên lửa tiên tiến.
Mục tiêu chính được cho là nhằm vô hiệu hóa các hệ thống phòng thủ tên lửa mà Mỹ đang phát triển, điển hình là kế hoạch "Golden Dome".
Nghi ngờ về hiệu quả và nguy cơ
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia tỏ ra hoài nghi về lợi thế mà tên lửa hành trình này mang lại.
Cuộc xung đột tại Ukraine đã chứng minh rằng các tên lửa hành trình cận âm có thể bị các hệ thống phòng không hiện đại dễ dàng đánh chặn. William Alberque, cựu quan chức kiểm soát vũ khí của NATO, nhận định với tờ Wall Street Journal rằng dù về mặt kỹ thuật là khả thi, nhưng tốc độ và khả năng cơ động ngày càng trở nên quan trọng hơn trong chiến tranh hiện đại.
Lịch sử phát triển và lo ngại về phóng xạ
Cho đến nay, chưa có quốc gia nào khác được biết đến đang theo đuổi việc phát triển tên lửa hành trình chạy bằng năng lượng hạt nhân. Hoa Kỳ cũng từng thử nghiệm động cơ đẩy hạt nhân trong những năm 1950 và 1960.
Dự án Sao Diêm Vương, một dự án nhằm tạo ra tên lửa hành trình tầm xa có khả năng mang đầu đạn hạt nhân, đã bị chấm dứt sau các cuộc thử nghiệm thành công. Lý do chính là những lo ngại về khí thải phóng xạ có thể gây ô nhiễm nghiêm trọng cho môi trường và con người dọc theo đường bay của tên lửa.
Quan trọng hơn, Hoa Kỳ đã sở hữu tên lửa đạn đạo liên lục địa từ đầu những năm 1960, vốn được xem là phù hợp hơn cho mục đích răn đe hạt nhân chiến lược.
Tương lai bất định của Burevestnik
Các chuyên gia đã tranh luận sôi nổi về việc liệu tên lửa Burevestnik có phát thải khí thải phóng xạ hay không. Điều này sẽ xảy ra nếu hệ thống hoạt động theo cơ chế mở, nơi không khí đi qua lõi lò phản ứng.
Tuy nhiên, chuyên gia hạt nhân người Nga Pavel Podvig, hiện đang sống lưu vong, cho rằng nếu tên lửa hành trình có lỗ thông hơi phóng xạ, điều này đã có thể bị phát hiện, như ông đã chia sẻ với Deutsche Welle.
Phạm Hương - © Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC
© 2025 | Tạp chí NƯỚC ĐỨC