Hệ thống pháp luật Đức có những quy định đặc thù về hình phạt tiền và tù, với cách tính tiền phạt dựa trên thu nhập cá nhân. Hiểu rõ các quy tắc này là điều cần thiết để tránh những rắc rối pháp lý không đáng có khi sinh sống và làm việc tại Đức.
Phân biệt vi phạm hành chính và tội phạm hình sự
Trước hết, cần phân biệt rõ hai loại vi phạm trong hệ thống pháp luật của Đức. Vi phạm hành chính (Ordnungswidrigkeiten) là những lỗi nhỏ như đỗ xe sai quy định hoặc vượt quá tốc độ, thường chỉ bị phạt một khoản tiền cố định gọi là 'Bußgeld'.
Trong khi đó, tội phạm hình sự (Straftaten) là những hành vi nghiêm trọng hơn như trộm cắp, hành hung, hoặc gian lận. Các hành vi này sẽ bị xử lý theo bộ luật hình sự và có thể dẫn đến hình phạt tiền (Geldstrafe) hoặc phạt tù (Freiheitsstrafe).
Hệ thống phạt tiền độc đáo: Tagessatz là gì?
Đối với các tội phạm hình sự, Đức áp dụng một hệ thống phạt tiền rất đặc trưng gọi là 'Tagessatz' (đơn vị ngày phạt). Hình phạt tiền không phải là một con số cố định mà được xác định dựa trên hai yếu tố: mức độ nghiêm trọng của tội phạm và khả năng tài chính của người phạm tội.
Tòa án sẽ quyết định số lượng 'ngày phạt' (từ 5 đến 360 ngày) tùy thuộc vào tính chất của hành vi phạm tội. Sau đó, tòa án sẽ xác định giá trị của một 'ngày phạt' dựa trên thu nhập ròng hàng ngày của người vi phạm.
Cách tính số tiền phạt cụ thể
Công thức tính rất đơn giản: Tổng số tiền phạt = (Số ngày phạt) x (Giá trị một ngày phạt). Ví dụ, nếu một người có thu nhập ròng 3.000 euro mỗi tháng, thu nhập một ngày của họ là 100 euro. Nếu tòa án xác định hành vi trộm cắp vặt của người này tương đương 30 ngày phạt, tổng số tiền phạt sẽ là 30 x 100 = 3.000 euro.
Hệ thống này nhằm đảm bảo sự công bằng, người có thu nhập cao sẽ phải trả một khoản tiền lớn hơn cho cùng một tội danh so với người có thu nhập thấp. Điều này tạo ra một hình phạt có sức răn đe tương đương đối với mọi tầng lớp trong xã hội.
Khi nào áp dụng hình phạt tù?
Hình phạt tù (Freiheitsstrafe) được áp dụng cho các tội phạm hình sự nghiêm trọng, nơi mà hình phạt tiền không còn đủ sức răn đe. Thời hạn tù có thể từ một tháng đến tù chung thân. Trong một số trường hợp, tòa án có thể cho hưởng án treo nếu thời hạn tù dưới hai năm và người phạm tội có tiên lượng tốt.
Một trường hợp khác dẫn đến phạt tù là khi một người không có khả năng hoặc cố tình không trả tiền phạt theo hệ thống Tagessatz. Khi đó, hình phạt thay thế (Ersatzfreiheitsstrafe) sẽ được áp dụng, quy đổi một ngày phạt thành một ngày tù.
© 2025 | Tạp chí NƯỚC ĐỨC