Khi quan chức khoe tiền: Nỗi lạnh trong xương sống của công chúng

Chia sẻ 04 May 2025

Lời tuyên bố gây chấn động của ông Đoàn Ngọc Hải không chỉ khiến dư luận sửng sốt vì con số 10 triệu đô, mà còn khơi lại nỗi hoài nghi về sự minh bạch tài sản của quan chức sau khi rời nhiệm sở.

Sự giàu có không lời giải thích

Tuần qua, dư luận xã hội rúng động trước phát ngôn của ông Đoàn Ngọc Hải – nguyên Phó Chủ tịch UBND Quận 1, TP.HCM – khi ông khẳng định sẽ "thưởng 10 triệu USD nếu ai chứng minh ông sai". Một lời tuyên bố được đưa ra đầy thách thức, tưởng như hào sảng, nhưng lại khiến người ta rùng mình.

Mười triệu đô la – con số vượt xa khả năng tích lũy của phần lớn người dân Việt Nam – được ông Hải nhắc đến một cách nhẹ tênh, như thể chỉ là một cái gật đầu tự tin trong một cuộc chơi quyền lực. Nhưng đây không phải là sòng bài, và công luận không phải khán giả để chiêm ngưỡng sự giàu có của một cựu quan chức.

Câu hỏi cũ nhưng chưa bao giờ lỗi thời: “Tiền từ đâu ra?”

Ông Hải là ai?

Ông không phải bộ trưởng, không phải doanh nhân, không nổi bật về phát minh hay sáng tạo. Xuất thân từ một cán bộ công quyền, lương nhà nước, nhưng hiện đang sống trong một căn nhà được cho là trị giá đến 10 triệu đô. Vậy thì, tài sản ấy đến từ đâu?

1 Khi Quan Chuc Khoe Tien Noi Lanh Trong Xuong Song Cua Cong Chung

Không mấy ai tin rằng một cựu quan chức cấp quận có thể tích góp được khối tài sản khổng lồ như vậy chỉ bằng sự “cần kiệm, liêm chính”. Nhưng điều đáng nói hơn cả là ông không cần phải giải thích. Ông khoác lên mình hình ảnh của một người vì cộng đồng – lái xe cứu thương, phát cơm từ thiện, nói lời chính trực.

Và hình ảnh đó đã trở thành một tấm khiên vững chắc, che chắn mọi nghi ngờ về nguồn gốc tài sản.

Khi sự giàu có trở thành “bằng chứng trong sạch”

Điều nguy hiểm không nằm ở giá trị khối tài sản mà ông sở hữu, mà ở chỗ nó được dùng như một công cụ để thách thức dư luận: “Tôi giàu – và tôi trong sạch”. Như thể giàu có đồng nghĩa với không bị chất vấn.

Xã hội sẽ đi về đâu nếu mỗi lần một quan chức “hạ cánh an toàn”, người dân lại phải mặc định rằng sự giàu có ấy là hiển nhiên, không cần kiểm chứng, không cần minh bạch?

Một nền công vụ mà sự giàu có của cán bộ trở thành thứ để trưng bày, không phải để giải trình – thì thứ mất đi không chỉ là niềm tin vào cá nhân, mà là niềm tin vào toàn bộ thể chế.

2 Khi Quan Chuc Khoe Tien Noi Lanh Trong Xuong Song Cua Cong Chung

Vấn đề không nằm ở con số, mà là hệ thống

3 Khi Quan Chuc Khoe Tien Noi Lanh Trong Xuong Song Cua Cong Chung

Nếu một cựu Phó Chủ tịch quận đã có thể giàu đến vậy, thì những người từng ngồi ghế cao hơn, quyền lực hơn, sẽ sở hữu những gì? Và nếu không có cơ chế kiểm tra, giám sát độc lập, thì công chúng sẽ phải chấp nhận sự “giàu có im lặng” ấy như một điều tất yếu?

Một xã hội lành mạnh không thể được xây dựng trên nền tảng của sự thỏa hiệp. Minh bạch không phải là đặc ân – mà là trách nhiệm bắt buộc đối với bất kỳ ai từng nắm giữ quyền lực.