Theo số liệu mới nhất từ Cơ quan Di trú Đức (BAMF), hơn 11.000 công dân Afghanistan tại Đức đang trong tình trạng buộc phải rời khỏi quốc gia này. Phần lớn trong số họ đang giữ giấy phép tạm hoãn trục xuất, còn lại là những người không có bất kỳ tình trạng cư trú hợp pháp nào. Con số này làm nổi bật những thách thức phức tạp trong chính sách di cư và hội nhập của Đức.
Số liệu đáng chú ý được công bố bởi Cơ quan Di trú và Tị nạn Liên bang Đức (BAMF) cho thấy một bức tranh rõ nét về tình hình cư trú của công dân Afghanistan tại quốc gia này. Tính đến thời điểm hiện tại, có tới 11.423 công dân Afghanistan đang có mặt ở Đức trong tình trạng bị buộc phải rời đi, nhưng vì nhiều lý do khác nhau mà chưa thể thực hiện việc hồi hương. Con số này phản ánh một thách thức đáng kể đối với hệ thống di trú Đức cũng như đối với chính những cá nhân bị ảnh hưởng.
Trong tổng số hơn 11.000 người này, phần lớn, cụ thể là 9.602 người, đang sở hữu một loại giấy phép tạm thời đặc biệt gọi là 'Duldung' (tạm hoãn trục xuất). Giấy phép này không phải là một tình trạng cư trú hợp pháp chính thức, mà chỉ đơn thuần là một sự tạm ngừng việc thực thi lệnh trục xuất. Điều này có nghĩa là, mặc dù họ đã bị ra lệnh rời khỏi Đức, lệnh này không thể được thực hiện ngay lập tức do những trở ngại thực tế hoặc pháp lý. Số còn lại là những người không có bất kỳ hình thức giấy tờ cư trú hợp pháp nào, khiến họ rơi vào tình trạng cực kỳ bấp bênh và dễ bị tổn thương.
Sự phức tạp của tình trạng 'Duldung'
Tình trạng 'Duldung' là một khái niệm trung tâm và thường gây tranh cãi trong luật di trú Đức. Nó được cấp cho những người mà lệnh trục xuất đã được ban hành, nhưng không thể thực hiện được vì các lý do như:
- Không có giấy tờ tùy thân hợp lệ hoặc quốc tịch không được xác minh.
- Tình hình chính trị hoặc nhân đạo ở quốc gia gốc không cho phép trục xuất an toàn (ví dụ: chiến tranh, xung đột vũ trang, khủng hoảng nhân đạo).
- Vấn đề sức khỏe nghiêm trọng của người bị ảnh hưởng mà việc trục xuất có thể gây nguy hiểm đến tính mạng hoặc sức khỏe.
- Các trở ngại thực tế khác, như quốc gia gốc không chấp nhận người đó quay về.
Mặc dù 'Duldung' giúp người giữ nó tránh bị trục xuất ngay lập tức, nó không mang lại bất kỳ quyền lợi cư trú ổn định nào. Người có 'Duldung' thường đối mặt với những hạn chế nghiêm trọng về khả năng làm việc, học tập, và đi lại. Họ sống trong một tình trạng không chắc chắn kéo dài, không biết khi nào lệnh trục xuất có thể được thực thi trở lại. Điều này gây ra áp lực tâm lý lớn và cản trở quá trình hội nhập xã hội.
Những người không có tình trạng cư trú hợp pháp
Ngoài những người có 'Duldung', một bộ phận đáng kể công dân Afghanistan không có bất kỳ tình trạng cư trú hợp pháp nào ở Đức. Đây là nhóm người đặc biệt dễ bị tổn thương, họ không có quyền tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản, không được phép làm việc chính thức và luôn sống trong lo sợ bị phát hiện và trục xuất ngay lập tức. Tình trạng này thường phát sinh khi đơn xin tị nạn của họ bị từ chối và họ không đủ điều kiện cho 'Duldung' hoặc các hình thức bảo vệ khác, nhưng vẫn chưa bị trục xuất vì nhiều lý do thực tế.
Bối cảnh chính trị và thách thức hồi hương
Tình hình của người Afghanistan ở Đức trở nên phức tạp hơn bao giờ hết sau sự kiện Taliban nắm quyền kiểm soát Afghanistan vào tháng 8 năm 2021. Trước đó, Đức đã tạm dừng các hoạt động trục xuất có tổ chức về Afghanistan do tình hình an ninh không ổn định. Sau khi Taliban lên nắm quyền, việc trục xuất trở về Afghanistan gần như không thể thực hiện được một cách an toàn và có trật tự.
Tuy nhiên, trong bối cảnh các cuộc thảo luận chính trị gần đây tại Đức về việc tăng cường các biện pháp trục xuất, đặc biệt đối với những người phạm tội nghiêm trọng, vấn đề hồi hương người Afghanistan lại được đưa ra. Chính phủ Đức đang tìm kiếm các giải pháp để thực hiện việc trục xuất đối với những trường hợp đặc biệt nguy hiểm, ngay cả khi điều đó có nghĩa là hợp tác gián tiếp với chính quyền Taliban, điều mà trước đây bị loại trừ hoàn toàn do không công nhận chế độ này. Điều này cho thấy sự bế tắc và áp lực mà chính phủ Đức đang phải đối mặt trong việc xử lý số lượng lớn người bị buộc rời đi nhưng không thể hồi hương.
Thách thức hội nhập và các vấn đề xã hội
Đối với hàng ngàn người Afghanistan sống trong tình trạng không ổn định này, cuộc sống hàng ngày là một chuỗi những thách thức lớn. Tình trạng 'Duldung' và việc không có giấy tờ hợp pháp gây ra những rào cản đáng kể trong việc:
- Tìm kiếm việc làm ổn định và hợp pháp.
- Tiếp cận giáo dục và đào tạo nghề.
- Thuê nhà ở phù hợp.
- Hội nhập vào xã hội Đức, học ngôn ngữ và xây dựng cộng đồng.
Tình trạng không chắc chắn kéo dài thường dẫn đến các vấn đề về sức khỏe tâm thần, sự cô lập xã hội và cảm giác tuyệt vọng. Các tổ chức nhân đạo và xã hội tại Đức liên tục kêu gọi chính phủ xem xét lại chính sách đối với những người này, tìm kiếm các giải pháp nhân đạo hơn và bền vững hơn để họ có thể có một cuộc sống ổn định và đóng góp vào xã hội, thay vì sống trong trạng thái lấp lửng và chờ đợi.
Con số 11.423 công dân Afghanistan buộc phải rời khỏi Đức không chỉ là một thống kê đơn thuần. Nó là lời nhắc nhở về những thách thức nhân đạo, pháp lý và chính trị phức tạp mà Đức đang phải đối mặt trong chính sách di trú của mình, đặc biệt đối với những người đến từ các vùng chiến sự và bất ổn như Afghanistan.
© 2025 | Tạp chí NƯỚC ĐỨC