Khi ngôn từ trở thành vũ khí và báo chí đánh mất lương tâm nghề nghiệp
Ngôn từ phi chuẩn mực và cổ súy bạo lực
Cụm từ “xé toạc” hay “không nao núng” được sử dụng trong tiêu đề nói trên không chỉ mang tính giật gân, mà còn thể hiện sự thiếu trách nhiệm trong sử dụng ngôn ngữ báo chí.
Khi một quốc gia có chủ quyền như Ukraina đang hứng chịu chiến tranh, những mô tả mang tính khích lệ bạo lực như vậy chẳng khác nào một hình thức tán dương hành vi quân sự, gián tiếp xúc phạm nỗi đau của những người dân đang mất mát, ly tán vì bom đạn.
Báo chí không được phép “hô khẩu hiệu” cho bất kỳ bên tham chiến nào. Ngôn từ, đặc biệt trong thời chiến, phải thận trọng, nhân văn và hướng đến giá trị sự thật.
Sự thiên lệch nghiêm trọng và hậu quả đối với nhận thức cộng đồng
Không thể phủ nhận rằng Nga là bên khơi mào chiến sự, vi phạm luật pháp quốc tế khi xâm lược một quốc gia có chủ quyền. Thế nhưng, khi truyền thông trong nước mô tả hành động quân sự của Nga như những “chiến tích”, trong khi phớt lờ hậu quả thảm khốc mà người dân Ukraina đang phải gánh chịu, điều đó không chỉ là sự thiên lệch mà còn đi ngược lại vai trò và đạo đức nghề nghiệp của báo chí.
Báo chí cần tỉnh táo, nhân văn và trung thực
Sự giật gân có thể mang lại lượt tương tác, nhưng cái giá phải trả là sự méo mó nhận thức, đặc biệt đối với những người chỉ có một nguồn thông tin duy nhất.
Trong bối cảnh xung đột, báo chí càng cần giữ vững lương tâm và trách nhiệm. Không thể đứng về phía kẻ gây hại, mà phải đứng về phía con người – những nạn nhân của chiến tranh.
- Báo chí không phải là công cụ tuyên truyền.
- Báo chí phải là thành lũy cuối cùng của sự thật, của lòng nhân ái và của tiếng nói phản biện.
Chúng ta có quyền yêu cầu báo chí làm tốt hơn
Là công dân, là độc giả, chúng ta có quyền phản biện, có quyền đặt câu hỏi về trách nhiệm của truyền thông. Bởi vì trong mọi hoàn cảnh, sự thật và phẩm giá con người phải được đặt lên hàng đầu.
Hoàng Lê
© 2025 | Tạp chí NƯỚC ĐỨC
