Giờ đây, kinh tế Nga đối mặt thực tế mới, khi tốc độ tăng trưởng chậm dần, nguồn thu từ xuất khẩu dầu mỏ giảm, thâm hụt ngân sách tăng, trong khi mức chi tiêu quốc phòng được duy trì ổn định.
Nga sẽ tăng thuế VAT lên 22%, đánh thuế rượu, đồ điện tử, tăng phí cấp bằng lái để bù đắp nguồn thu cho nền kinh tế thời chiến.
Chính phủ Nga cần thêm tiền để giữ ổn định tài chính và tăng thuế phí được coi là một giải pháp khả thi. Theo đạo luật có hiệu lực từ đầu năm tới, ngưỡng doanh thu để tính thuế VAT đối với doanh nghiệp sẽ giảm dần từ 60 triệu ruble (739.000 USD) một năm hiện nay xuống 10 triệu ruble (123.000 USD) vào năm 2028.
Các nghị sĩ Nga cho biết quy định này nhằm ngăn chặn các công ty chia nhỏ hoạt động để né thuế. Luật mới sẽ ảnh hưởng đến các doanh nghiệp và hộ kinh doanh trước đây được miễn trừ thuế như các cửa hàng tiện lợi nhỏ và tiệm làm đẹp.
Chính phủ Nga cũng đề xuất tăng thuế đối với rượu mạnh, rượu vang, bia, thuốc lá và thuốc lá điện tử. Phí gia hạn bằng lái xe hoặc đăng ký lấy bằng quốc tế cũng tăng, trong khi ưu đãi thuế đối với ôtô nhập khẩu bị loại bỏ.
Việc tăng VAT diễn ra cùng với thay đổi về phí tái chế đi kèm khi đăng ký ôtô, chính sách ảnh hưởng đến các mặt hàng nhập khẩu đắt tiền. Từ ngày 1/12, người mua ôtô sẽ không được hưởng mức phí ưu đãi 3.400 ruble (42 USD) đối với xe có công suất trên 160 mã lực, mà phải trả phí thương mại có thể lên tới hàng trăm nghìn ruble, tương đương hàng nghìn USD, cho mỗi xe.
Giới chức Nga đang cân nhắc áp thuế công nghệ đối với các thiết bị kỹ thuật số như điện thoại thông minh và máy tính xách tay.
Andrei Olkhovsky, tổng giám đốc của Avtodom, tập đoàn đại lý ôtô lớn, cho rằng động thái tăng thuế khó có thể thúc đẩy đầu tư vào sản xuất trong nước, do Ngân hàng Trung ương duy trì lãi suất cao và quy mô thị trường Nga nhỏ hơn so với nước láng giềng Trung Quốc, nguồn cung cấp ôtô nhập khẩu chính cho Nga.
Ông cho rằng doanh số bán ôtô sẽ giảm trong ngắn hạn, nhưng sẽ phục hồi về mức hiện tại trong vòng 6 tháng, bởi người tiêu dùng sẽ yêu cầu được trả lương cao hơn để bù đắp cho các khoản thuế phí.
Nền kinh tế Nga bắt đầu chậm lại từ đầu năm 2025 sau khi tăng trưởng hơn 4% vào năm 2023 và 2024. Thời điểm đó, giá dầu xuất khẩu cao đã bổ sung nguồn thu lớn cho ngân sách nhà nước, trong bối cảnh chi tiêu quân sự tăng đã thúc đẩy việc làm và mức lương của người lao động. Tiền cũng được bơm vào nền kinh tế thông qua chính sách trợ cấp cho tân binh và quân nhân tử trận.
Chính phủ Nga ước tính mức tăng trưởng GDP năm nay chỉ ở mức 1% do nhiều yếu tố, như Ngân hàng Trung ương duy trì lãi suất cao 16,5% để kiểm soát lạm phát 8%.
Nguồn thu từ dầu mỏ năm nay của Nga giảm 20% do giá dầu thế giới giảm, theo Trường Kinh tế Kiev. Các lệnh trừng phạt của phương Tây cũng góp phần ngăn đà tăng trưởng kinh tế Nga bằng cách làm tăng chi phí và kìm hãm đầu tư để mở rộng năng lực sản xuất.
Kết quả là thâm hụt ngân sách năm nay đã được điều chỉnh từ 0,5% tăng lên 2,6%, tăng so với 1,7% năm ngoái. Con số này dường như không nhiều hơn so với những nước khác, tuy nhiên Nga gặp khó ở chỗ không thể vay trên thị trường trái phiếu quốc tế và phải dựa vào các ngân hàng trong nước để nhận tín dụng.
Một số người dân Nga bày tỏ thất vọng trước chính sách tăng thuế, bởi cho rằng giá thực phẩm sẽ cao hơn và gây ảnh hưởng đến đời sống thường nhật, đặc biệt tại các vùng nghèo hơn và người có thu nhập thấp.
Bà Svetlana Martynova, cư dân Moskva đã nghỉ hưu, cho rằng chính sách hạ ngưỡng thu thuế VAT sẽ khiến một số doanh nghiệp vừa và nhỏ đóng cửa, khiến ngân sách thu được ít hơn, trái ngược với kỳ vọng.
Tuy nhiên, Bộ trưởng Tài chính Anton Siluanov khẳng định tăng nguồn thu ngân sách được ưu tiên hơn tăng vay nợ, bởi vay nợ quá mức sẽ đẩy lạm phát tăng nhanh, buộc Ngân hàng Trung ương tăng lãi suất, cuối cùng ảnh hưởng tới đầu tư và tăng trưởng.
Việc tăng VAT có thể thúc đẩy lạm phát thời gian đầu, khi các doanh nghiệp và hộ kinh doanh điều chỉnh giá nhưng về lâu dài, chính sách này sẽ làm giảm áp lực giá bằng cách làm giảm nhu cầu mua hàng, giúp Ngân hàng Trung ương kiểm soát lạm phát hiệu quả hơn.
Hồng Hạnh (Theo AP)
© 2025 | Tạp chí NƯỚC ĐỨC