Số liệu mới nhất được công bố vào ngày 16 tháng 7 năm 2025 cho thấy số lượng người nước ngoài nhận trợ cấp xã hội Bürgergeld tại Đức đã tăng lên đáng kể, gây ra nhiều cuộc tranh luận sôi nổi trong giới chính trị và công chúng.
Đáng chú ý, gần một nửa số người nhận trợ cấp hiện tại không có quốc tịch Đức, một tỷ lệ cao hơn đáng kể so với tỷ lệ dân số không quốc tịch Đức nói chung.
Vấn đề về việc tăng số lượng người nước ngoài nhận trợ cấp Bürgergeld ở Đức đang trở thành tâm điểm của một cuộc tranh luận chính trị và xã hội gay gắt. Số liệu được công bố gần đây vào ngày 16 tháng 7 năm 2025 đã làm dấy lên những lo ngại và đặt ra câu hỏi về hiệu quả của hệ thống an sinh xã hội cũng như các chính sách hội nhập tại quốc gia này.
Bối cảnh và mục đích của Bürgergeld
Bürgergeld, hay còn gọi là trợ cấp công dân, là một phần quan trọng của hệ thống an sinh xã hội Đức, được đưa vào áp dụng từ ngày 1 tháng 1 năm 2023, thay thế cho hệ thống Hartz IV trước đây. Mục tiêu chính của Bürgergeld là đảm bảo mức sống tối thiểu cho những người gặp khó khăn về tài chính, bao gồm cả chi phí sinh hoạt cơ bản, tiền thuê nhà, chi phí sưởi ấm và bảo hiểm y tế. Khoản hỗ trợ này nhằm mục đích giúp đỡ cá nhân và gia đình duy trì cuộc sống một cách đàng hoàng và tập trung vào việc tái hòa nhập thị trường lao động thông qua các khóa đào tạo và hỗ trợ.
Số liệu đáng chú ý và sự chênh lệch
Theo báo cáo mới nhất, tỷ lệ người nước ngoài nhận Bürgergeld đang ở mức đáng báo động. Gần một nửa số người đang nhận loại trợ cấp này không có quốc tịch Đức. Con số này đặc biệt gây chú ý khi so sánh với tỷ lệ dân số không có quốc tịch Đức nói chung, vốn chỉ chiếm một phần nhỏ hơn nhiều trong tổng dân số. Sự chênh lệch lớn này đã làm dấy lên những lo ngại về gánh nặng tài chính đối với ngân sách nhà nước và đặt ra câu hỏi về nguyên nhân sâu xa của hiện tượng này.
Phản ứng từ giới chính trị bảo thủ
Tỷ lệ người nước ngoài nhận Bürgergeld tăng cao đã ngay lập tức vấp phải sự phản đối mạnh mẽ từ các đảng bảo thủ và một số nhóm chính trị khác. Họ bày tỏ quan ngại về việc lạm dụng hệ thống an sinh xã hội, gây áp lực lên người đóng thuế và kêu gọi kiểm soát chặt chẽ hơn. Một số đề xuất đã được đưa ra, bao gồm:
- Đánh giá lại các quy định cấp quyền hưởng trợ cấp đối với người nhập cư, đặc biệt là những người tị nạn và người xin tị nạn.
- Tăng cường các biện pháp kiểm tra để đảm bảo rằng chỉ những người thực sự có nhu cầu mới nhận được trợ cấp.
- Thúc đẩy việc gắn kết quyền nhận trợ cấp với nỗ lực hội nhập, ví dụ như tham gia các khóa học tiếng Đức hoặc đào tạo nghề.
- Đẩy nhanh quá trình hồi hương đối với những người không đủ điều kiện ở lại Đức.
Những tiếng nói này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì sự công bằng và bền vững cho hệ thống phúc lợi xã hội của Đức.
Quan điểm của các tổ chức xã hội và vấn đề hội nhập
Trái ngược với quan điểm của giới bảo thủ, các tổ chức xã hội và những người ủng hộ quyền của người nhập cư lại đưa ra một góc nhìn khác. Họ lập luận rằng việc tỷ lệ người nước ngoài nhận Bürgergeld cao không phải là dấu hiệu của sự lạm dụng, mà là minh chứng cho những thách thức lớn trong quá trình hội nhập. Nhiều người nước ngoài, đặc biệt là người tị nạn đến từ các vùng xung đột, thường thiếu các kỹ năng ngôn ngữ, trình độ học vấn được công nhận hoặc gặp khó khăn trong việc tìm kiếm việc làm phù hợp. Các tổ chức này nhấn mạnh rằng:
- Người nước ngoài, đặc biệt là người tị nạn, thường cần thời gian và sự hỗ trợ đáng kể để hòa nhập hoàn toàn vào thị trường lao động.
- Việc cắt giảm trợ cấp hoặc siết chặt quy định có thể làm trầm trọng thêm tình trạng nghèo đói và cản trở quá trình hội nhập.
- Cần đầu tư nhiều hơn vào các chương trình hỗ trợ ngôn ngữ, đào tạo nghề và tư vấn việc làm để giúp họ tự chủ tài chính.
Đối với họ, Bürgergeld là một mạng lưới an toàn thiết yếu, không chỉ đảm bảo mức sống tối thiểu mà còn tạo cơ hội để những người này xây dựng lại cuộc sống và đóng góp cho xã hội.
Thách thức đối với người nước ngoài trong thị trường lao động
Có nhiều yếu tố khiến người nước ngoài gặp khó khăn khi gia nhập thị trường lao động Đức, dẫn đến sự phụ thuộc vào các khoản trợ cấp xã hội. Những thách thức này bao gồm:
- **Rào cản ngôn ngữ:** Tiếng Đức là yếu tố then chốt để có việc làm và hội nhập xã hội, nhưng nhiều người nhập cư chưa có đủ trình độ.
- **Thiếu công nhận bằng cấp:** Bằng cấp và kinh nghiệm làm việc từ nước ngoài thường không được công nhận ở Đức, đòi hỏi quá trình đánh giá và đào tạo lại tốn kém thời gian.
- **Phân biệt đối xử:** Một số người nhập cư đối mặt với sự phân biệt đối xử trong quá trình tìm việc làm.
- **Hạn chế về kinh nghiệm làm việc:** Thiếu kinh nghiệm làm việc tại Đức hoặc không quen với văn hóa làm việc của Đức.
- **Vấn đề tâm lý và xã hội:** Đối với người tị nạn, sang chấn tâm lý từ quá khứ và khó khăn trong việc thiết lập cuộc sống mới cũng ảnh hưởng đến khả năng tìm việc.
Việc không thể tiếp cận thị trường lao động một cách hiệu quả khiến nhiều người phải dựa vào Bürgergeld trong một thời gian dài hơn dự kiến.
Những hệ lụy rộng hơn và tầm nhìn tương lai
Cuộc tranh luận về Bürgergeld và người nước ngoài không chỉ đơn thuần là câu chuyện về ngân sách hay số liệu thống kê. Đây là một bài toán lớn hơn về hội nhập xã hội, cơ hội bình đẳng và công bằng trong một nước Đức ngày càng đa dạng. Việc tìm kiếm một giải pháp cân bằng sẽ đòi hỏi sự hợp tác giữa các bên, từ chính phủ, các đảng phái chính trị cho đến các tổ chức xã hội và cộng đồng người nhập cư. Mục tiêu cuối cùng là xây dựng một hệ thống vừa đảm bảo an sinh xã hội cho tất cả mọi người, vừa khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi nhất để người nước ngoài có thể tự chủ, đóng góp vào sự phát triển kinh tế và xã hội của Đức. Cuộc tranh luận này sẽ tiếp tục định hình các chính sách nhập cư và hội nhập của Đức trong tương lai.
© 2025 | Tạp chí NƯỚC ĐỨC