Vào ngày 17 tháng 8, ông Achim Wiese, Giám đốc điều hành nhóm nghị sĩ SPD tại Quốc hội Đức, đã mạnh mẽ kêu gọi cải cách hệ thống thuế thu nhập.
Ông lập luận rằng mô hình hiện tại đã lỗi thời và không còn phù hợp để đảm bảo công bằng tài chính giữa các tầng lớp dân cư trong bối cảnh kinh tế hiện tại.
Cái nhìn tổng quan về cuộc tranh luận cải cách thuế
Cuộc tranh luận về cải cách thuế thu nhập tại Đức đã trở nên sôi nổi hơn bao giờ hết sau lời kêu gọi mạnh mẽ từ ông Achim Wiese, Giám đốc điều hành của nhóm nghị sĩ Đảng Dân chủ Xã hội (SPD) tại Quốc hội Đức. Vào ngày 17 tháng 8, ông Wiese đã nhấn mạnh sự cấp thiết của việc điều chỉnh hệ thống thuế hiện hành, lập luận rằng nó không còn phản ánh đúng thực tế kinh tế – xã hội và tạo ra gánh nặng không công bằng cho một bộ phận lớn dân số.
Lời phát biểu này không chỉ là một tuyên bố chính sách mà còn là một động thái chiến lược trong bối cảnh chính trị Đức đầy thách thức. Nó phản ánh mối quan tâm sâu sắc về sự bất bình đẳng thu nhập và chi phí sinh hoạt ngày càng tăng, những yếu tố đang thử thách niềm tin của công chúng vào chính phủ và các chính trị gia. Đối với SPD, một đảng có truyền thống ủng hộ người lao động và công bằng xã hội, đây là cơ hội để tái khẳng định cam kết của mình với những giá trị cốt lõi đó.
Hệ thống thuế hiện hành và những bất cập
Theo ông Wiese, hệ thống thuế thu nhập của Đức, dù có những yếu tố lũy tiến, nhưng vẫn chứa đựng nhiều điểm yếu khiến những người có thu nhập trung bình và thấp phải chịu gánh nặng tài chính quá lớn. Điều này được thể hiện rõ qua việc tỷ lệ thuế có thể ăn sâu vào thu nhập khả dụng của họ, làm giảm đáng kể khả năng chi tiêu và tiết kiệm.
Ngược lại, các nhóm thu nhập cao hơn dường như có thể tận dụng các kẽ hở hoặc quy định ưu đãi trong luật thuế, dẫn đến việc đóng góp vào ngân sách nhà nước không tương xứng với mức thu nhập của họ. Sự chênh lệch này không chỉ gây ra cảm giác bất công trong xã hội mà còn làm xói mòn nguyên tắc về phân phối của cải một cách công bằng, một trụ cột quan trọng của một xã hội dân chủ.
Một trong những vấn đề chính là sự phức tạp của hệ thống, điều có thể tạo ra các cơ hội cho những người có nguồn lực pháp lý và kế toán để giảm thiểu nghĩa vụ thuế của họ, trong khi những người khác, ít được tiếp cận với các nguồn lực đó, lại phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định hiện hành.
Đề xuất cải cách của spd: Hướng tới một hệ thống lũy tiến công bằng hơn
Để khắc phục những bất cập này, ông Wiese đã đề xuất xây dựng một hệ thống thuế lũy tiến công bằng hơn. Về cơ bản, thuế lũy tiến là một hệ thống trong đó tỷ lệ thuế tăng lên khi cơ sở tính thuế (ở đây là thu nhập) tăng lên. Mục tiêu là đảm bảo rằng những người có thu nhập cao hơn sẽ đóng góp một phần lớn hơn vào ngân sách nhà nước, theo khả năng chi trả của họ.
Một hệ thống lũy tiến công bằng hơn sẽ bao gồm:
- Điều chỉnh các bậc thuế để giảm gánh nặng cho người thu nhập thấp và trung bình.
- Đánh thuế hiệu quả hơn đối với các loại thu nhập từ tài sản và lợi nhuận đầu tư.
- Thu hẹp các kẽ hở thuế có thể bị lạm dụng bởi các cá nhân và tập đoàn giàu có.
Việc này được kỳ vọng sẽ không chỉ tạo ra sự công bằng hơn trong nghĩa vụ thuế mà còn tăng cường nguồn thu cho chính phủ, giúp tài trợ các dịch vụ công thiết yếu.
Chống trốn thuế và đảm bảo nguồn thu
Bên cạnh việc điều chỉnh cấu trúc thuế, ông Wiese cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng cường chống trốn thuế. Trốn thuế không chỉ làm thất thoát nguồn thu quan trọng cho nhà nước mà còn làm suy yếu niềm tin của công chúng vào hệ thống thuế và chính phủ. Việc tăng cường các biện pháp chống trốn thuế, bao gồm cả việc tăng cường kiểm tra, áp dụng công nghệ mới và hợp tác quốc tế, là cần thiết để đảm bảo rằng mọi cá nhân và doanh nghiệp đều đóng góp đúng mức nghĩa vụ của mình.
Nguồn thu bổ sung từ việc cải cách thuế và chống trốn thuế sẽ được sử dụng để tài trợ cho các dự án xã hội, giáo dục và hạ tầng công cộng. Điều này bao gồm:
- Đầu tư vào giáo dục, từ giáo dục mầm non đến đại học, để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.
- Phát triển các dự án xã hội, như hỗ trợ người già, người khuyết tật, và các chương trình phúc lợi khác.
- Nâng cấp và xây dựng hạ tầng công cộng, bao gồm đường sá, cầu cống, hệ thống giao thông công cộng và mạng lưới kỹ thuật số, nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Những khoản đầu tư này là cốt lõi để duy trì và phát triển một xã hội bền vững và thịnh vượng, nơi mọi người dân đều có cơ hội phát triển.
Bối cảnh kinh tế và phản ứng của dư luận
Lời kêu gọi cải cách thuế của SPD được đưa ra trong một bối cảnh kinh tế xã hội đặc biệt nhạy cảm. Chi phí sinh hoạt tại Đức đã tăng vọt trong những năm gần đây, với giá năng lượng, thực phẩm và nhà ở đều gia tăng đáng kể. Điều này đã đặt ra áp lực lớn lên ngân sách của các hộ gia đình, đặc biệt là những người có thu nhập thấp và trung bình.
Trong khi đó, niềm tin của người dân vào các chính trị gia và khả năng của chính phủ trong việc giải quyết các vấn đề cấp bách đang bị thử thách. Các cuộc thăm dò ý kiến thường xuyên cho thấy sự hoài nghi của công chúng về hiệu quả của các chính sách hiện hành và khả năng của các đảng phái trong việc đạt được sự đồng thuận.
Vì vậy, đề xuất của SPD không chỉ là một kế hoạch kinh tế mà còn là một nỗ lực để khôi phục niềm tin đó. Bằng cách định vị mình là đảng đấu tranh cho công bằng xã hội và bảo vệ người lao động, SPD hy vọng sẽ củng cố vị thế của mình trong lòng cử tri, đặc biệt là trong bối cảnh các cuộc bầu cử sắp tới.
Triển vọng và thách thức trên nghị trường
Dư luận rộng rãi dự đoán rằng vấn đề cải cách thuế thu nhập sẽ trở thành một trong những chủ đề nóng nhất trên nghị trường Đức trong thời gian tới. Cuộc tranh luận dự kiến sẽ gặp phải nhiều ý kiến trái chiều, đặc biệt từ các đảng có tư tưởng kinh tế tự do hơn, những người có thể lo ngại về tác động của thuế lũy tiến lên đầu tư và tăng trưởng kinh tế.
Việc đạt được sự đồng thuận trong liên minh cầm quyền hiện tại cũng sẽ là một thách thức đáng kể, đòi hỏi sự đàm phán khéo léo và nhượng bộ từ tất cả các bên. Tuy nhiên, tầm quan trọng của vấn đề này đối với cuộc sống của hàng triệu người dân Đức đảm bảo rằng nó sẽ không dễ dàng bị gạt sang một bên. Kết quả của cuộc tranh luận này sẽ có ý nghĩa sâu rộng đối với tương lai của hệ thống phúc lợi xã hội và mô hình kinh tế của Đức.
© 2025 | Tạp chí NƯỚC ĐỨC