Một nghiên cứu mới đây từ Viện IAB tại Nürnberg đã hé lộ thông tin đáng mừng về sự hòa nhập của những người tị nạn đến Đức vào năm 2015, với gần hai phần ba trong số họ đã có việc làm ổn định.
Tuy nhiên, thách thức vẫn còn lớn, đặc biệt là đối với phụ nữ tị nạn trong việc tìm kiếm cơ hội nghề nghiệp và mức thu nhập, đòi hỏi những nỗ lực tiếp theo từ các chính sách hỗ trợ.
Sau gần một thập kỷ kể từ khi làn sóng người tị nạn lớn đổ về Đức vào năm 2015, những nỗ lực hòa nhập của hàng trăm nghìn cá nhân đang dần mang lại những kết quả đáng khích lệ. Một nghiên cứu mới nhất từ Viện Nghiên cứu Thị trường Lao động và Nghề nghiệp (IAB) tại Nürnberg đã công bố dữ liệu cho thấy 64% những người tị nạn đến Đức trong năm đó hiện đã tìm được công việc ổn định và nhận lương.
Con số ấn tượng này không chỉ phản ánh sự kiên trì và nỗ lực của chính những người tị nạn mà còn cho thấy hiệu quả nhất định từ các chính sách hỗ trợ hòa nhập của Đức. Mức 64% này tiệm cận với tỷ lệ việc làm trung bình toàn dân của Đức, vốn đang ở mức khoảng 70%.
Đây được coi là một dấu hiệu tích cực, chứng minh rằng với thời gian và sự hỗ trợ phù hợp, quá trình hòa nhập vào thị trường lao động có thể thành công, mang lại lợi ích cho cả cá nhân người tị nạn và xã hội tiếp nhận.
Thành công đáng ghi nhận của nỗ lực hòa nhập
Thành tựu 64% người tị nạn có việc làm sau mười năm là một minh chứng rõ ràng cho hiệu quả của các chương trình hòa nhập toàn diện. Quá trình này không hề dễ dàng, bởi những người tị nạn thường phải đối mặt với vô số rào cản.
Các rào cản này bao gồm sự khác biệt về ngôn ngữ, văn hóa, hệ thống giáo dục và việc công nhận bằng cấp từ quê nhà. Để đạt được tỷ lệ việc làm cao như vậy, chắc chắn đã có sự kết hợp của nhiều yếu tố.
Các yếu tố này bao gồm việc học tiếng Đức chuyên sâu, tham gia các khóa đào tạo nghề, cũng như sự hỗ trợ từ các tổ chức xã hội và cộng đồng địa phương. Sự chủ động từ phía chính phủ Đức trong việc cung cấp các chương trình hỗ trợ như khóa học ngôn ngữ, định hướng nghề nghiệp và giúp đỡ tìm kiếm việc làm đã đóng vai trò quan trọng.
Ngoài ra, nhu cầu lao động của thị trường Đức trong một số lĩnh vực cũng có thể đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc làm của người tị nạn. Sự thích nghi và học hỏi không ngừng của bản thân người tị nạn là yếu tố then chốt, giúp họ vượt qua những thách thức ban đầu.
Tỷ lệ việc làm cao cũng góp phần vào sự ổn định kinh tế và xã hội của Đức, khi những người từng nhận trợ cấp nay đã có thể tự chủ tài chính và đóng góp vào nền kinh tế thông qua thuế và bảo hiểm xã hội.
Những yếu tố then chốt đằng sau thành công
Để đạt được tỷ lệ 64% người tị nạn có việc làm, một số yếu tố then chốt đã đóng góp đáng kể. Những yếu tố này thường được ghi nhận trong các nghiên cứu về hòa nhập lao động:
- Nỗ lực cá nhân và khả năng thích nghi: Nhiều người tị nạn đã thể hiện ý chí mạnh mẽ trong việc học hỏi ngôn ngữ, kỹ năng mới và thích nghi với môi trường làm việc tại Đức.
- Chương trình ngôn ngữ: Việc thành thạo tiếng Đức là điều kiện tiên quyết cho hầu hết các công việc. Các khóa học ngôn ngữ được tài trợ và tổ chức rộng rãi đã giúp người tị nạn phá bỏ rào cản giao tiếp.
- Đào tạo nghề nghiệp: Đức có hệ thống đào tạo nghề Dual (kết hợp lý thuyết và thực hành) rất phát triển. Nhiều người tị nạn đã được tạo cơ hội tham gia các khóa đào tạo này, giúp họ có được những kỹ năng cần thiết cho thị trường lao động.
- Hỗ trợ từ các tổ chức: Các tổ chức phi chính phủ, trung tâm việc làm và các sáng kiến cộng đồng đã đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ người tị nạn tìm kiếm việc làm, viết sơ yếu lý lịch và chuẩn bị phỏng vấn.
- Thị trường lao động linh hoạt: Một số ngành nghề tại Đức có nhu cầu lao động cao, tạo ra cơ hội cho những người mới đến ngay cả khi họ chưa có kinh nghiệm làm việc tại châu Âu.
Sự kết hợp của các yếu tố này đã tạo ra một môi trường thuận lợi cho sự hòa nhập lao động, mặc dù quá trình này vẫn còn nhiều khó khăn cần phải giải quyết.
Thách thức dai dẳng đối với phụ nữ tị nạn
Mặc dù bức tranh tổng thể khá tích cực, nghiên cứu của IAB cũng chỉ ra một thách thức lớn và cần được quan tâm đặc biệt: phụ nữ tị nạn đang bị tụt lại phía sau đáng kể về cơ hội việc làm và mức thu nhập.
Sự chênh lệch này không chỉ phản ánh những rào cản chung mà tất cả người tị nạn phải đối mặt mà còn thêm vào đó là những thách thức đặc thù giới tính. Phụ nữ tị nạn thường phải gánh vác nhiều trách nhiệm gia đình hơn, bao gồm chăm sóc con cái và quản lý gia đình, điều này có thể hạn chế khả năng tham gia các khóa học ngôn ngữ hoặc đào tạo nghề đầy đủ thời gian.
Ngoài ra, các yếu tố văn hóa từ quốc gia xuất xứ của họ cũng có thể ảnh hưởng đến cơ hội tiếp cận giáo dục và việc làm. Thiếu mạng lưới hỗ trợ xã hội và đối mặt với sự phân biệt đối xử cũng là những rào cản tiềm ẩn khác.
Để giải quyết vấn đề này, cần có những chính sách và chương trình hỗ trợ nhắm mục tiêu cụ thể, giúp phụ nữ tị nạn vượt qua những trở ngại này. Việc tạo điều kiện tiếp cận các dịch vụ chăm sóc trẻ em, các khóa học linh hoạt về thời gian và hỗ trợ tâm lý có thể là những bước quan trọng.
Đồng thời, cần nâng cao nhận thức về giá trị và tiềm năng của phụ nữ tị nạn trong thị trường lao động, phá bỏ định kiến và tạo ra một môi trường hòa nhập hơn.
Hướng tới tương lai: Các giải pháp và chính sách
Kết quả từ nghiên cứu của IAB cung cấp cái nhìn sâu sắc về những gì đã đạt được và những gì cần phải cải thiện. Để thu hẹp khoảng cách còn lại so với mức trung bình toàn dân và đặc biệt là giải quyết vấn đề của phụ nữ tị nạn, cần tiếp tục phát triển các chính sách hòa nhập.
- Hỗ trợ tập trung cho phụ nữ: Các chương trình chăm sóc trẻ em linh hoạt, khóa học ngôn ngữ và đào tạo nghề được thiết kế riêng, cùng với dịch vụ tư vấn nghề nghiệp cho phụ nữ tị nạn là rất cần thiết.
- Công nhận bằng cấp nhanh chóng: Đơn giản hóa và tăng tốc quá trình công nhận bằng cấp, kinh nghiệm làm việc từ nước ngoài sẽ giúp người tị nạn nhanh chóng tham gia vào các công việc phù hợp với trình độ của họ.
- Học tiếng và đào tạo nghề liên tục: Tiếp tục đầu tư vào các chương trình nâng cao kỹ năng ngôn ngữ và đào tạo nghề để đảm bảo người tị nạn có thể thích nghi với sự thay đổi của thị trường lao động.
- Chống phân biệt đối xử: Tăng cường các biện pháp chống phân biệt đối xử trong quá trình tuyển dụng và tại nơi làm việc, đảm bảo cơ hội bình đẳng cho tất cả mọi người.
Việc tiếp tục đầu tư vào hòa nhập không chỉ là một nghĩa vụ nhân đạo mà còn là một khoản đầu tư chiến lược vào tương lai kinh tế và xã hội của Đức. Mỗi cá nhân tìm được việc làm không chỉ tự chủ mà còn đóng góp vào sự phát triển chung của đất nước.
Nghiên cứu của IAB là một lời nhắc nhở quan trọng rằng mặc dù đã đạt được những thành tựu đáng kể, quá trình hòa nhập vẫn là một hành trình dài và cần sự cam kết liên tục từ tất cả các bên liên quan để đảm bảo mọi người đều có cơ hội phát triển tối đa tiềm năng của mình.
© 2025 | Tạp chí NƯỚC ĐỨC