Nghiên cứu từ đại học Würzburg: cạnh tranh trong trường học có thể khiến học sinh ích kỷ hơn

Thời sự Đức 02 Tháng mười 2025

Một nghiên cứu quốc tế mới do các nhà khoa học Đức dẫn đầu đã chỉ ra mặt trái của sự cạnh tranh trong giáo dục. Kết quả cho thấy áp lực thi đua kéo dài có thể khiến học sinh trở nên ích kỷ và ít tin tưởng vào bạn bè hơn.

Cảnh báo từ một nghiên cứu quốc tế

Một nghiên cứu quy mô lớn do giáo sư Fabian Kosse từ đại học Julius-Maximilians Würzburg (Đức) dẫn đầu đã đưa ra một cảnh báo quan trọng. Nghiên cứu cho thấy môi trường cạnh tranh liên tục trong lớp học có thể làm xói mòn các hành vi xã hội tích cực ở học sinh, khiến các em trở nên ích kỷ hơn và ít tin tưởng nhau hơn.

Bối cảnh và phương pháp nghiên cứu

Công trình nghiên cứu này được công bố trên tạp chí khoa học Journal of the European Economic Association, là sản phẩm hợp tác giữa các chuyên gia từ đại học Würzburg, đại học Oxford và University College London. Nhóm nghiên cứu đã chọn Chile làm địa điểm khảo sát do quốc gia này có hệ thống dữ liệu giáo dục rất chi tiết và phong phú.

Trọng tâm của phân tích là chương trình PACE, một sáng kiến đảm bảo suất vào đại học cho 15% học sinh có thành tích cao nhất mà không cần qua kỳ thi tuyển sinh. Mặc dù có mục đích tốt, chương trình này vô tình tạo ra một cuộc đua tranh căng thẳng kéo dài hai năm liền trong nội bộ các trường trung học.

Những phát hiện đáng chú ý

Để đánh giá tác động của chương trình, các nhà khoa học đã so sánh dữ liệu từ 64 trường có áp dụng PACE với 64 trường không tham gia, với tổng số hơn 5000 học sinh. Kết quả cho thấy một sự khác biệt rõ rệt: học sinh trong các trường có mức độ cạnh tranh cao giúp đỡ bạn bè ít hơn và cũng ít tin tưởng lẫn nhau hơn.

Điều đáng lo ngại hơn là những ảnh hưởng tiêu cực này không chỉ mang tính tạm thời. Nghiên cứu chỉ ra rằng các đặc điểm này kéo dài một cách bền vững, có khả năng định hình nhân cách của học sinh về lâu dài.

Khuyến nghị cho môi trường giáo dục

Dựa trên những phát hiện này, các nhà nghiên cứu đưa ra một số khuyến nghị quan trọng. Họ cho rằng các nhà hoạch định chính sách giáo dục nên cân nhắc việc giảm bớt áp lực cạnh tranh trong nội bộ trường học và thay vào đó, tăng cường các hoạt động thúc đẩy sự gắn kết, hợp tác.

Một gợi ý khác là thay đổi cấu trúc thi đua, khuyến khích các trường hợp tác với nhau để giải quyết thử thách chung thay vì để học sinh cạnh tranh nội bộ. Thông điệp cuối cùng của nghiên cứu rất rõ ràng: giáo dục không chỉ để thi đua, mà còn để nuôi dưỡng sự đồng cảm và tin cậy lẫn nhau.