Đức chính thức áp dụng mức lương tối thiểu theo luật định từ năm 2015 nhằm bảo vệ người lao động khỏi tình trạng trả lương quá thấp. Chính sách này đã tạo ra những thay đổi đáng kể cho thị trường lao động và nền kinh tế lớn nhất châu Âu.
Bối cảnh ra đời của luật lương tối thiểu
Trước năm 2015, Đức không có một mức lương tối thiểu chung áp dụng trên toàn quốc. Thay vào đó, mức lương thường được quyết định thông qua các thỏa ước lao động tập thể giữa công đoàn và hiệp hội người sử dụng lao động. Tuy nhiên, phạm vi của các thỏa ước này ngày càng thu hẹp, dẫn đến sự gia tăng của khu vực lương thấp.
Sự phát triển của khu vực này, đặc biệt trong các ngành dịch vụ, đã làm dấy lên lo ngại về tình trạng "nghèo đói dù có việc làm" (working poor). Việc giới thiệu một mức lương sàn chung được xem là biện pháp cần thiết để đảm bảo một mức sống tối thiểu cho người lao động và tạo ra sự cạnh tranh công bằng hơn giữa các doanh nghiệp.
Những mục tiêu chính của chính sách
Việc áp dụng lương tối thiểu ở Đức nhằm đạt được một số mục tiêu quan trọng. Các mục tiêu này bao gồm việc bảo vệ người lao động, ổn định xã hội và thúc đẩy kinh tế. Cụ thể như sau:
- Bảo vệ người lao động khỏi việc bị trả lương không tương xứng.
- Giảm thiểu tình trạng nghèo đói ở những người có việc làm.
- Tăng cường sức mua trong nước, qua đó kích thích nền kinh tế.
- Đảm bảo cạnh tranh công bằng, ngăn chặn hành vi giảm giá dịch vụ bằng cách cắt giảm chi phí nhân công.
Cơ chế hoạt động và điều chỉnh
Mức lương tối thiểu ban đầu được thiết lập ở mức 8,50 euro mỗi giờ vào năm 2015. Kể từ đó, nó đã được điều chỉnh định kỳ. Một ủy ban độc lập gọi là Ủy ban lương tối thiểu (Mindestlohnkommission), bao gồm đại diện của người lao động và người sử dụng lao động, chịu trách nhiệm đề xuất các mức điều chỉnh cho chính phủ liên bang.
Ủy ban này xem xét các yếu tố như chi phí sinh hoạt, mức lương chung trên thị trường và tình hình kinh tế để đưa ra khuyến nghị. Tuy nhiên, có một số trường hợp ngoại lệ không áp dụng lương tối thiểu, chẳng hạn như đối với người học nghề, một số thực tập sinh và những người thất nghiệp dài hạn trong sáu tháng đầu tiên đi làm trở lại.
Tác động và các cuộc tranh luận
Khi mới được đề xuất, chính sách này đã gây ra nhiều tranh cãi. Một số ý kiến lo ngại rằng nó có thể dẫn đến mất việc làm, đặc biệt là đối với lao động tay nghề thấp và trong các doanh nghiệp nhỏ. Tuy nhiên, các nghiên cứu sau khi chính sách được thực thi cho thấy tác động tiêu cực đến việc làm là không đáng kể.
Ngược lại, mức lương tối thiểu đã giúp cải thiện thu nhập cho hàng triệu người lao động, đặc biệt là phụ nữ và những người làm việc bán thời gian. Chính sách này vẫn là một chủ đề được thảo luận trong chính trường Đức, với các cuộc tranh luận thường xoay quanh mức tăng phù hợp để cân bằng giữa lợi ích của người lao động và khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp.
© 2025 | Tạp chí NƯỚC ĐỨC