Quyền im lặng, hay 'Schweigerecht' trong tiếng Đức, là một nguyên tắc pháp lý nền tảng bảo vệ cá nhân trong các cuộc điều tra. Việc hiểu rõ quyền này giúp mọi người, kể cả người Việt tại Đức, bảo vệ lợi ích hợp pháp của mình.
Nền tảng của nhà nước pháp quyền
Quyền im lặng, được biết đến trong tiếng Đức là 'Schweigerecht', là một trong những quyền cơ bản và quan trọng nhất trong hệ thống pháp luật hình sự của Đức. Đây không chỉ là một quyền hợp pháp mà còn là một trụ cột của nguyên tắc nhà nước pháp quyền, đảm bảo rằng không ai bị buộc phải tự buộc tội mình. Nguyên tắc này áp dụng cho bất kỳ ai, từ người bị tình nghi cho đến nhân chứng trong một số trường hợp nhất định.
Cơ sở pháp lý tại Đức
Quyền im lặng tại Đức được quy định rõ ràng trong Bộ luật tố tụng hình sự (Strafprozessordnung - StPO). Cụ thể, § 136 StPO yêu cầu các cơ quan điều tra phải thông báo cho người bị buộc tội rằng họ có quyền phát biểu về các cáo buộc hoặc không đưa ra bất kỳ lời khai nào trước khi bắt đầu cuộc thẩm vấn đầu tiên. Nguyên tắc này xuất phát từ nguyên lý Latin 'nemo tenetur se ipsum accusare', nghĩa là 'không ai bị buộc phải tự tố cáo mình', nhằm bảo vệ cá nhân khỏi sự ép buộc của nhà nước.
Phạm vi áp dụng của quyền im lặng
Quyền này áp dụng chủ yếu cho người bị buộc tội (Beschuldigter) trong một vụ án hình sự. Ngay từ thời điểm một người bị coi là nghi phạm, họ có quyền giữ im lặng hoàn toàn mà không cần đưa ra lý do. Đối với nhân chứng (Zeuge), họ có nghĩa vụ phải khai báo nhưng có quyền từ chối trả lời những câu hỏi mà câu trả lời có thể khiến chính họ hoặc người thân của họ có nguy cơ bị truy tố hình sự.
Những điều cần lưu ý khi thực thi
Việc một người sử dụng quyền im lặng không được phép bị diễn giải là một sự thừa nhận tội lỗi. Tòa án và các cơ quan điều tra không được suy luận tiêu cực từ việc im lặng của bị cáo. Lời khuyên chung từ các luật sư ở Đức là nên giữ im lặng cho đến khi đã tham khảo ý kiến của một luật sư bào chữa, người có thể xem xét hồ sơ vụ án và đưa ra chiến lược bảo vệ tốt nhất.
Ý nghĩa đối với người Việt tại Đức
Đối với cộng đồng người Việt Nam sinh sống và làm việc tại Đức, việc hiểu rõ về quyền im lặng là vô cùng quan trọng. Quyền này áp dụng cho tất cả mọi người trên lãnh thổ Đức, không phân biệt quốc tịch. Khi đối mặt với cơ quan điều tra như cảnh sát, việc biết rằng mình có quyền giữ im lặng và yêu cầu một luật sư có thể giúp tránh được những hiểu lầm do rào cản ngôn ngữ hoặc văn hóa, đảm bảo các quyền hợp pháp được bảo vệ đầy đủ.
© 2025 | Tạp chí NƯỚC ĐỨC