Trước khi Ba Lan áp dụng kiểm soát biên giới tại khu vực giáp Đức, Hiệp hội Vận tải và Hậu cần Đức (BGL) đã kêu gọi thiết lập các "Làn xanh" để đảm bảo dòng chảy hàng hóa không bị gián đoạn.
Biện pháp này nhằm duy trì chuỗi cung ứng quan trọng khi Ba Lan bắt đầu kiểm tra biên giới từ thứ Hai tới.
Trong bối cảnh Ba Lan chuẩn bị áp dụng các biện pháp kiểm soát biên giới mới tại khu vực giáp với Đức, một lo ngại lớn đang được đặt ra từ phía ngành vận tải và hậu cần. Hiệp hội Vận tải và Hậu cần Đức (BGL) đã nhanh chóng lên tiếng, kêu gọi các biện pháp cần thiết để đảm bảo sự lưu thông thông suốt của hàng hóa. Đề xuất trọng tâm của họ là việc thiết lập "Làn xanh" chuyên dụng cho xe tải, một giải pháp được kỳ vọng sẽ giảm thiểu nguy cơ tắc nghẽn và duy trì chuỗi cung ứng quan trọng cho cả hai quốc gia.
Lời kêu gọi này xuất phát từ nhận định rằng, ngay cả khi có kiểm soát biên giới, việc cung ứng hàng hóa thiết yếu cho người dân và doanh nghiệp không được phép gián đoạn. Đây là một nguyên tắc cơ bản để duy trì ổn định kinh tế và xã hội, đặc biệt trong một khu vực hội nhập sâu rộng như Liên minh Châu Âu.
Sự cần thiết của dòng chảy hàng hóa thông suốt
Việc vận chuyển hàng hóa xuyên biên giới đóng một vai trò vô cùng quan trọng đối với nền kinh tế của cả Đức và Ba Lan, cũng như toàn bộ Liên minh Châu Âu. Hàng ngày, hàng nghìn xe tải chuyên chở đủ loại mặt hàng, từ nguyên liệu thô, linh kiện sản xuất đến hàng tiêu dùng thiết yếu, di chuyển qua lại giữa hai quốc gia láng giềng này. Sự gián đoạn dù nhỏ trong dòng chảy này cũng có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, khả năng cung ứng hàng hóa cho người dân và thậm chí là ổn định giá cả. Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu vẫn còn nhiều biến động, việc đảm bảo chuỗi cung ứng không bị đứt gãy càng trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.
Các chuỗi cung ứng hiện đại thường hoạt động theo nguyên tắc "just-in-time" (đúng lúc), nơi nguyên vật liệu và sản phẩm được vận chuyển đến đúng thời điểm cần thiết, giảm thiểu chi phí lưu kho. Bất kỳ sự chậm trễ nào tại biên giới cũng có thể phá vỡ hệ thống này, dẫn đến việc đình trệ sản xuất, thiếu hụt hàng hóa trên kệ siêu thị và gây tổn thất kinh tế lớn cho các doanh nghiệp ở mọi quy mô. Do đó, việc duy trì sự trôi chảy của hàng hóa không chỉ là lợi ích của các công ty vận tải mà còn là lợi ích chung của toàn bộ nền kinh tế.
Đề xuất "Làn xanh" của BGL và tầm quan trọng của nó
Để đối phó với nguy cơ gián đoạn do kiểm soát biên giới, BGL đã đưa ra một đề xuất cụ thể và có tính khả thi: thiết lập "Làn xanh" dành riêng cho xe tải. Theo ông Dirk Engelhardt, người phát ngôn của BGL, mục tiêu chính là đảm bảo rằng "việc cung ứng hàng hóa cho người dân và doanh nghiệp không được gián đoạn, kể cả khi có kiểm soát biên giới." Khái niệm "Làn xanh" không phải là mới; nó đã được chứng minh hiệu quả trong nhiều tình huống khác, đặc biệt là trong giai đoạn đầu của đại dịch COVID-19, khi các quốc gia châu Âu phải nhanh chóng tìm giải pháp để duy trì vận chuyển hàng hóa thiết yếu bất chấp các lệnh phong tỏa và hạn chế di chuyển.
Về cơ bản, "Làn xanh" là một hệ thống ưu tiên cho phép các phương tiện vận tải thương mại chở hàng hóa thiết yếu di chuyển qua biên giới nhanh chóng và ít bị kiểm tra hơn, hoặc được kiểm tra theo một quy trình streamlined. Điều này giúp giảm thiểu thời gian chờ đợi, tắc nghẽn và chi phí phát sinh. Việc áp dụng "Làn xanh" đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan biên phòng, hải quan và các công ty vận tải của cả hai quốc gia. Nó thường đi kèm với việc số hóa quy trình và chia sẻ thông tin trước, giúp đẩy nhanh quá trình thông quan mà vẫn đảm bảo an ninh.
Những tác động kinh tế tiềm tàng từ tắc nghẽn
Nếu Ba Lan thực hiện các biện pháp kiểm tra biên giới vượt quá mức kiểm tra ngẫu nhiên, nguy cơ tắc nghẽn sẽ tăng lên đáng kể. Việc xe tải phải chờ đợi hàng giờ, thậm chí hàng ngày tại các cửa khẩu sẽ kéo theo nhiều hệ lụy tiêu cực. Thứ nhất, chi phí vận tải sẽ tăng cao do thời gian chờ đợi kéo dài, tiêu thụ nhiên liệu gia tăng và chi phí nhân công. Thứ hai, hiệu quả của các chuỗi cung ứng "just-in-time" sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng, dẫn đến tình trạng thiếu hụt nguyên liệu hoặc sản phẩm cuối cùng tại các nhà máy và cửa hàng. Điều này không chỉ gây thiệt hại cho các doanh nghiệp mà còn tác động trực tiếp đến người tiêu dùng, có thể đẩy giá cả hàng hóa lên cao.
Hơn nữa, sự chậm trễ có thể làm hỏng các mặt hàng dễ hư hỏng như thực phẩm tươi sống, thuốc men, gây ra những tổn thất kinh tế không nhỏ và ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng. Tắc nghẽn biên giới cũng làm giảm năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp trong khu vực, buộc họ phải tìm kiếm các giải pháp thay thế tốn kém hơn hoặc chuyển dịch sản xuất. Điều này có thể gây ra hiệu ứng domino, ảnh hưởng tiêu cực đến đầu tư và tăng trưởng kinh tế bền vững.
Tầm quan trọng của hợp tác xuyên biên giới
Biên giới Đức - Ba Lan không chỉ là ranh giới địa lý mà còn là huyết mạch kinh tế quan trọng. Hai quốc gia là đối tác thương mại lớn của nhau, với một lượng lớn hàng hóa và dịch vụ được trao đổi hàng ngày. Đức là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Ba Lan, đồng thời Ba Lan cũng là nhà cung cấp quan trọng nhiều loại hàng hóa và dịch vụ cho Đức. Bất kỳ rào cản nào được dựng lên tại biên giới cũng sẽ ảnh hưởng đến sự thông suốt của thị trường chung châu Âu.
Do đó, việc tìm kiếm một giải pháp cân bằng giữa nhu cầu kiểm soát an ninh và nhu cầu duy trì dòng chảy kinh tế là vô cùng cần thiết. Đề xuất "Làn xanh" của BGL được xem là một bước đi chủ động nhằm giảm thiểu rủi ro, đồng thời khẳng định tầm quan trọng của hợp tác quốc tế trong việc giải quyết các thách thức chung. Nó thể hiện mong muốn của ngành vận tải trong việc hỗ trợ các nỗ lực an ninh mà không làm ảnh hưởng đến tính toàn vẹn và hiệu quả của chuỗi cung ứng khu vực và toàn cầu.
Các bước tiếp theo và hy vọng về giải pháp
Theo kế hoạch đã được công bố, Ba Lan sẽ bắt đầu thực hiện các biện pháp kiểm soát tại biên giới với Đức từ thứ Hai tới. Điều này đặt ra một áp lực lớn lên cả các nhà chức trách và các công ty vận tải trong việc chuẩn bị và thích nghi. Các bên liên quan cần nhanh chóng ngồi lại để thảo luận và thống nhất về cơ chế hoạt động của "Làn xanh", bao gồm các tiêu chí đủ điều kiện, quy trình kiểm tra và các biện pháp hỗ trợ khác.
Hy vọng rằng, lời kêu gọi của BGL sẽ được các nhà hoạch định chính sách Ba Lan và Đức xem xét nghiêm túc để có thể đưa ra một phương án tối ưu. Mục tiêu cuối cùng là đảm bảo rằng việc tăng cường an ninh không làm cản trở sự phát triển kinh tế và đời sống của người dân ở cả hai phía biên giới. Một giải pháp hiệu quả sẽ là bằng chứng cho thấy sự hợp tác giữa các quốc gia thành viên EU có thể vượt qua các thách thức, giữ vững nguyên tắc tự do lưu thông hàng hóa và dịch vụ, vốn là nền tảng của khối.
© 2025 | Tạp chí NƯỚC ĐỨC