Một tảng băng trôi gần ngôi làng Innarsuit thuộc vùng Avannaata, tây bắc Greenland.
Theo hai nguồn tin giấu tên của CNN, Tổng thống Mỹ Donald Trump nhiều lần bày tỏ ý định mua đảo Greenland và đội ngũ luật sư Nhà Trắng đang xem xét khả năng này.
Trước đó, tờ Wall Street Journal cũng dẫn các nguồn tin thông thạo vấn đề cho biết Trump đã nêu phương án mua đảo Greenland trong các cuộc họp và bữa tối, đặt câu hỏi với các trợ lý và lắng nghe nghiêm túc về khả năng và lợi thế của việc sở hữu hòn đảo.
Greenland, lãnh thổ tự trị thuộc Đan Mạch, là hòn đảo lớn nhất thế giới với diện tích khoảng 2.166.000 km2. Dù lãnh đạo cơ quan ngoại giao Greenland Ane Lone Bagger đã tuyên bố "hòn đảo không phải để bán", nhiều câu hỏi vẫn được đặt ra về ý định của chính quyền Trump, đặc biệt là vì sao ông chủ Nhà Trắng lại có hứng thú với một hòn đảo với 80% diện tích bị băng bao phủ và có dân số chưa đầy 60.000 người?
Đầu tiên, Greenland được cho là rất giàu tài nguyên thiên nhiên, bao gồm quặng sắt, chì, kẽm, kim cương, vàng, các nguyên tố đất hiếm, uranium và dầu. Hầu hết nguồn tài nguyên kể trên đều chưa được khai thác bởi phần lớn diện tích hòn đảo bị băng bao phủ. Tuy nhiên, với tình trạng khí hậu toàn cầu nóng lên, các lớp băng đang tan chảy với tốc độ nhanh chóng. Mùa hè vừa qua, các nhà khoa học từ Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) đã chứng kiến hai trong những vụ băng tan chảy lớn nhất lịch sử Greenland xảy ra. Hiện tượng băng tan sẽ giúp cho các kế hoạch khai thác tài nguyên thiên nhiên trở nên khả thi hơn.
Lý do thứ hai nằm ở ý nghĩa địa chính trị. Quân đội Mỹ từng xây dựng Căn cứ Không quân Thule tại đây từ năm 1951, cách Vòng Bắc cực khoảng 1.200 km. Căn cứ trang bị radar trong hệ thống cảnh báo tên lửa đạn đạo sớm, có thể phát hiện tên lửa đạn đạo xuyên lục địa bay về phía Mỹ.
Cuối cùng, Trump là một người rất quan tâm tới những di sản mình đạt được trong thời gian làm tổng thống. Mua được Greenland sẽ là một gạch đầu dòng lớn trong lý lịch tổng thống của ông.
Greenland nằm giữa Bắc Băng Dương và Đại Tây Dương, xung quanh là Mỹ, Canada, Nga, Phần Lan, Na Uy, Iceland, Thụy Điển. Ảnh: Britannica.
Thực tế, trong quá khứ, Mỹ từng muốn mua Greenland, theo nhà sử học Đan Mạch Tage Kaarsted. Năm 1946, ngoại trưởng Mỹ James Byrnes dưới thời tổng thống Harry Truman đã đề xuất ý tưởng trên với ngoại trưởng Đan Mạch tại một cuộc họp của Liên Hợp Quốc ở New York. Tuy nhiên, kể từ đó, hai bên không có thêm bất kỳ trao đổi nào liên quan đến vấn đề này. 100 năm trước đó, ngoại trưởng Mỹ William Seward, sau thương vụ mua lại Alaska từ người Nga với giá 7,2 triệu USD vào năm 1867, cũng nhắm tới mua Greenland từ người Đan Mạch.
Mỹ cũng từng mua quần đảo Philippines từ Tây Ban Nha vào năm 1898 với giá 20 triệu USD và mua quần đảo Virgin từ từ Đan Mạch năm 1917 với giá 25 triệu USD.
Thương vụ mua lại đất nổi tiếng nhất của Mỹ diễn ra vào năm 1803 khi chính quyền mua Louisiana từ tay người Pháp. Mỹ đã chi 15 triệu USD vào thời điểm đó cho vùng đất chiếm gần 1/4 lãnh thổ quốc gia hiện tại.
Người dân Greenland chế nhạo ý tưởng mua đảo của Trump
"Tôi nghĩ chúng tôi xem đó như một trò đùa ngớ ngẩn từ Tổng thống Mỹ", bà Anna Kuitse Kuko, 63 tuổi, một giáo viên tiếng Anh đã sống gần trọn cả đời ở thị trấn Tasiilaq, phía đông đảo Greenland, nói.
Ý kiến của Kuko là một trong nhiều phản ứng giận dữ và mỉa mai của người dân địa phương sau khi Wall Street Journal hôm 15/8 đưa tin Tổng thống Mỹ Trump đã đề xuất mua đảo Greenland.
Trên mạng xã hội Twitter, nhiều người dân địa phương châm biếm ý tưởng của Trump. "Ồ, tôi không nghĩ rằng Trump biết đến sự tồn tại của Greenland", một người bình luận.
Một người đăng lại bức ảnh chế cho thấy tháp Trump dát vàng lấp lánh lấn át quang cảnh bình yên ở Greenland. "Ông không thể nghiêm túc sao! Chúng tôi không phải là thứ ông có thể mua. Hãy tránh xa đất nước của chúng tôi", người này bày tỏ tức giận.
"Trump có thể mua bất cứ thứ gì, tôi đoán thế, hoặc bất cứ thứ gì ông ấy nghĩ rằng mình có thể mua", Tina Joergensen, một y tá, nói. "Nhưng với Greenland thì không thể. Đây là một dân tộc, một quốc gia, một nền văn hoá".
Cựu thủ tướng Đan Mạch Lars Lokke Rasmussen bày tỏ sự bối rối trước thông tin trên. "Đây chắc hẳn là một trò đùa Ngày Cá tháng Tư", ông viết. Rufus Gifford, cựu đại sứ Mỹ tại Đan Mạch, gọi ý tưởng mua Greenland là "một thảm hoạ toàn diện".
Cơ quan Ngoại giao Greenland hôm 17/8 tuyên bố hòn đảo không cần tìm người mua. "Chúng tôi mở cửa để kinh doanh chứ không phải để bán", cơ quan này viết trên Twitter.
Thủ tướng Greenland Kim Kielsen cũng bác bỏ ý tưởng bán hòn đảo. "Chúng tôi có quan hệ tốt với Mỹ và xem đây là sự bày tỏ quan tâm lớn hơn với việc đầu tư vào quốc gia của chúng tôi và những tiềm năng chúng tôi có", thông cáo của ông Kielsen cho biết.
Trong khi đó, Niels Tvis Knudsen, trợ lý giáo sư tại đại học Aarhus University, Đan Mạch, người từng nghiên cứu phía đông Greenland từ những năm 1970, cho biết ông lo ngại về việc người ngoài đến khai thác các tài nguyên thiên nhiên của hòn đảo và lợi dụng sự thiếu thốn cơ sở hạ tầng của chính quyền.
"Greenland không có quân đội, cũng không có quốc hội. Họ không có bất cứ thứ gì mà một nhà nước bình thường có", ông nói.
Tổng thống Trump dự kiến thăm Copenhagen vào tháng 9 và sẽ trao đổi với chính quyền Đan Mạch về Bắc Cực. Tuy nhiên, không có dấu hiệu nào cho thấy vấn đề mua Greenland sẽ được đưa ra trong các cuộc thảo luận.
Nguồn: VnExpress
© 2024 | Tạp chí NƯỚC ĐỨC
