Tập Cận Bình đang mất dần quyền lực? Dấu hỏi về vị thế Trung Quốc trên trường quốc tế

Tin Thế giới 08 Tháng bẩy 2025

Trung Quốc đang đối mặt với nhiều thách thức trong chính sách đối ngoại, thể hiện rõ qua vị thế yếu kém trong liên minh với Nga và sự khó khăn trong việc gây ảnh hưởng đến các cuộc xung đột ở Trung Đông. Mặc dù có quan hệ kinh tế chặt chẽ với Trung Á, Trung Quốc vẫn chưa thể thay thế vị thế lãnh đạo toàn cầu của Mỹ, do thiếu khả năng hỗ trợ ngoại giao và quân sự hiệu quả.

Liên minh Trung-Nga: Hôn nhân chính trị hay sự bất tín nhiệm ngầm?

Liên minh Trung-Nga được xem là một cuộc "hôn nhân chính trị" hơn là một đối tác chiến lược thực sự. Sự thiếu tin tưởng lẫn nhau và những khác biệt về lợi ích địa chính trị đang là rào cản lớn cho sự phát triển bền vững của mối quan hệ này. Hai quốc gia cùng hướng đến mục tiêu vươn lên sau "nỗi nhục lịch sử", nhưng bối cảnh lịch sử và tham vọng khác biệt đã tạo ra khoảng cách khó san lấp.

Trung Quốc chưa bao giờ quên những vùng lãnh thổ bị Nga chiếm đóng trong quá khứ.

Ngược lại, Nga, với lịch sử xâm lược kéo dài nhiều thế kỷ, lại xem Trung Quốc là một "kẻ thù tiềm tàng" theo những tài liệu bị rò rỉ từ FSB.

Sự cạnh tranh ngầm dưới vỏ bọc hữu nghị đang diễn ra phức tạp, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ quân sự và thu thập thông tin tình báo. 1 Tap Can Binh Dang Mat Dan Quyen Luc Dau Hoi Ve Vi The Trung Quoc Tren Truong Quoc Te

Ảnh: 24tv

Chiến lược ngoại giao kinh tế: Sự lựa chọn của Trung Quốc

Trung Quốc đang ưu tiên chiến lược ngoại giao kinh tế thay vì gây sức ép quân sự. Điều này thể hiện rõ qua việc ký kết các thỏa thuận tại Trung Á mà không trực tiếp can thiệp vào các cuộc xung đột vũ trang. Bắc Kinh đang tập trung vào phát triển kinh tế và đầu tư vào các dự án cơ sở hạ tầng, đặc biệt thông qua sáng kiến "Vành đai và Con đường".

Việc này cho thấy sự khác biệt rõ rệt trong cách tiếp cận vấn đề toàn cầu giữa Trung Quốc và Mỹ, nước luôn sẵn sàng can thiệp quân sự.

BRICS: Liên minh lung lay?

Việc Tập Cận Bình vắng mặt tại hội nghị thượng đỉnh BRICS – lần đầu tiên trong lịch sử – đã gây xôn xao dư luận quốc tế. Mặc dù Bắc Kinh lý giải là do trùng lịch trình, nhiều nhà phân tích lại cho rằng đây là dấu hiệu cho thấy sự rạn nứt trong nội bộ lãnh đạo Trung Quốc, thậm chí có ý kiến cho rằng Tập Cận Bình đang mất dần quyền kiểm soát.

Sự kiện này cũng đánh dấu sự rạn nứt trong khối BRICS, khi Brazil và Indonesia áp thuế đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc.

Theo Brian Burack từ Heritage Foundation, BRICS không phải là công cụ để Trung Quốc thống trị phương Nam. Thực tế, BRICS chỉ là một nhóm lỏng lẻo, thiếu sự thống nhất về chiến lược. Thêm vào đó, căng thẳng với Ấn Độ, một thành viên khác của BRICS, vẫn tiếp tục leo thang.

2 Tap Can Binh Dang Mat Dan Quyen Luc Dau Hoi Ve Vi The Trung Quoc Tren Truong Quoc Te

Tập Cận Bình tại hội nghị thượng đỉnh BRICS năm 2023 / Ảnh AP

Thất bại trong vai trò "người hòa giải" Trung Đông

Trong cuộc xung đột giữa Israel và Iran, Trung Quốc, mặc dù là đối tác lớn nhất của Iran, lại có phản ứng yếu ớt. Kế hoạch hòa bình 4 điểm của Tập Cận Bình không được các bên hưởng ứng, đặc biệt là sau khi Trung Quốc tỏ ra ủng hộ Hamas.

Mối quan hệ phức tạp với Iran và nỗi lo sợ bị Mỹ trừng phạt đang kìm hãm sự đầu tư của Trung Quốc vào nước này. Thực tế cho thấy Trung Quốc không thể thay thế Mỹ, quốc gia vẫn giữ vị thế là đối tác chính trị và kinh tế số một tại khu vực.

Trung Quốc: Vị thế đang bị lung lay?

Sự vắng mặt của Tập Cận Bình tại hội nghị thượng đỉnh BRICS chỉ là một phần của bức tranh lớn hơn: nhà lãnh đạo Trung Quốc ngày càng ít xuất hiện công khai, ủy quyền nhiều hơn trong các vấn đề ngoại giao, và quân đội liên tục thay đổi nhân sự. Những điều này cho thấy vị thế của Tập Cận Bình không còn vững chắc như trước đây.

Trung Quốc vẫn duy trì quan hệ thương mại rộng lớn trên toàn cầu, nhưng không còn là trung tâm duy nhất thu hút sự chú ý của các quốc gia phương Nam.

Việc Trung Quốc không thể đóng vai trò "người hòa giải" hiệu quả trong các cuộc xung đột quốc tế cũng cho thấy tầm ảnh hưởng đang bị thu hẹp.