Thiết lập khu vực phi quân sự và "trao đổi lãnh thổ"
Đề xuất bao gồm việc thiết lập một khu vực phi quân sự dọc theo toàn bộ đường giới tuyến ngừng bắn, trải dài từ tỉnh Donetsk đến Kherson, tương tự như mô hình của hai miền Triều Tiên.
Phía sau khu vực này sẽ là một vùng đệm sâu hơn, nơi cấm đưa vũ khí hạng nặng vào. Mỹ kỳ vọng điều này sẽ thuyết phục Tổng thống Zelensky rút quân khỏi Donbass, trong bối cảnh cả hai miền Triều Tiên đều tuyên bố chủ quyền trên toàn bộ bán đảo của mình.
"Trao đổi lãnh thổ" được xem là một phần không thể thiếu của thỏa thuận, tuy nhiên, Ukraine và Mỹ vẫn đang có những bất đồng về cách thức xác định ranh giới cụ thể.
Tương lai Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia và khả năng gia nhập EU
Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia có thể sẽ không còn nằm dưới sự kiểm soát của Liên bang Nga. Có khả năng Mỹ sẽ đảm nhận việc quản lý cơ sở năng lượng quan trọng này. Về phía Liên minh châu Âu, Ukraine có thể gia nhập vào năm 2027. Chính quyền của Tổng thống Donald Trump tin rằng họ có đủ khả năng để vượt qua sự phản đối từ Hungary.
Các đảm bảo an ninh và giới hạn quân sự
Mỹ dự kiến sẽ cung cấp các đảm bảo an ninh cho Ukraine, tương tự như Điều 5 của NATO, nhưng chỉ dưới dạng văn bản, không kèm theo cam kết pháp lý hoặc sự ủng hộ chính thức từ Quốc hội. Các quốc gia châu Âu sẽ ký kết các đảm bảo an ninh riêng biệt. Chủ quyền của Ukraine sẽ được bảo vệ khỏi mọi quyền phủ quyết từ phía Nga.
Giới hạn quân đội được đề xuất tăng từ 600.000 lên 800.000 người. Tuy nhiên, Ukraine được cho là đã từ chối mọi hạn chế hiến pháp chính thức mà Nga yêu cầu.
Hỗ trợ tái thiết và đầu tư
Chính quyền của Tổng thống Donald Trump đề xuất sử dụng 100 tỷ đô la từ tài sản của Nga bị đóng băng để phục vụ cho công cuộc tái thiết Ukraine. Bên cạnh đó, các cuộc đàm phán đang diễn ra với BlackRock nhằm thành lập Quỹ phát triển Ukraine, với mục tiêu huy động 400 tỷ đô la cho quá trình tái thiết đất nước. Tổng thống Trump cũng bày tỏ mong muốn các khoản đầu tư tương tự sẽ được thực hiện cho Nga.
Cạm bẫy trong điều khoản đầu tiên
Mặc dù có vẻ Ukraine và châu Âu sẽ không chấp nhận văn kiện đầu hàng này, song toàn bộ tài liệu đưa ra nhiều điểm hấp dẫn cho Kiev. Tuy nhiên, văn kiện đầu hàng thực chất lại được giấu kín trong điều khoản đầu tiên.
Cụ thể, Tổng thống Trump buộc Tổng thống Zelensky phải đồng ý rút quân khỏi Donbass, cùng với việc rút toàn bộ vũ khí hạng nặng.
Điều này được trình bày theo cách sao cho Nga sẽ không vi phạm thỏa thuận dựa trên "lời nói trung thực", và do đó, không bắt đầu chiếm đóng sâu hơn vào lãnh thổ Ukraine.
Vụ việc này gợi nhớ đến thỏa thuận Sochi ngày 27 tháng 7 năm 1993, nơi các bên Gruzia và Abkhazia phải rút hoàn toàn vũ khí pháo binh và các đơn vị xe tăng khỏi Sukhumi và khu vực xung đột.
Tuy nhiên, phía Abkhazia, với sự hỗ trợ của Nga, đã vi phạm thỏa thuận. Họ đã lợi dụng khoảng thời gian này để tái tập hợp và củng cố lực lượng, sau đó, vào tháng 9 năm 1993, ngay khi Gruzia hoàn tất việc rút vũ khí, họ đã phát động một cuộc tấn công quy mô lớn vào Sukhumi.
Chính văn kiện đầu hàng tương tự, mang tính chất cạm bẫy, đang được Mỹ đề xuất cho Ukraine trong khuôn khổ thỏa thuận mới. Tất cả các điều khoản còn lại có thể trông "tốt đẹp", nhưng "quả bom đầu hàng" lại ẩn mình ngay trong điều khoản quan trọng nhất.
Phạm Hương - © Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC
© 2025 | Tạp chí NƯỚC ĐỨC