Vào ngày 08 tháng 08 năm 2025, một báo cáo từ tờ Handelsblatt đã hé lộ về tình trạng thiếu hụt nghiêm trọng trong hệ thống nhà trẻ (Kita) tại Đức. Vấn đề này đang trở thành một rào cản vô hình, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng quay trở lại làm việc của hàng trăm nghìn lao động và kìm hãm sự tăng trưởng kinh tế của quốc gia.
Báo cáo công bố bởi tờ Handelsblatt vào ngày 08 tháng 08 năm 2025 đã làm nổi bật một vấn đề tưởng chừng như chỉ mang tính xã hội nhưng lại có tác động sâu rộng đến nền kinh tế Đức: đó là tình trạng hỗn loạn và thiếu hụt trầm trọng trong hệ thống nhà trẻ, hay còn gọi là Kita. Hiện tượng này không chỉ đơn thuần là một thách thức đối với các gia đình, mà đã tiến hóa thành một lực cản đáng kể đối với sự phát triển kinh tế chung của đất nước. Nó tạo ra một áp lực vô hình, ngăn cản một bộ phận lớn lực lượng lao động tiềm năng đóng góp vào sự thịnh vượng kinh tế.
Tác động trực tiếp đến lực lượng lao động
Vấn đề lớn nhất của khủng hoảng Kita là việc nó trực tiếp ảnh hưởng đến khả năng tham gia thị trường lao động của nhiều phụ huynh. Đặc biệt, các bà mẹ thường là những người phải đối mặt với lựa chọn khó khăn sau kỳ nghỉ sinh con. Sự thiếu hụt trầm trọng về chỗ gửi trẻ là rào cản chính khiến họ không thể tái nhập vào môi trường làm việc. Điều này không chỉ giới hạn ở số lượng chỗ mà còn bao gồm các yếu tố khác như thời gian chăm sóc trẻ không linh hoạt, không phù hợp với giờ làm việc của phụ huynh, cùng với điều kiện cơ sở vật chất của nhiều nhà trẻ đã xuống cấp nghiêm trọng, không đáp ứng được nhu cầu và mong đợi của các gia đình.
Hậu quả nhãn tiền là hàng trăm nghìn lao động có tay nghề cao, những người có khả năng đóng góp đáng kể vào nền kinh tế, lại bị “mắc kẹt” ở nhà. Thay vì sử dụng kỹ năng và kinh nghiệm của mình để tạo ra giá trị, họ bị buộc phải đảm nhận vai trò chăm sóc gia đình toàn thời gian do thiếu các giải pháp hỗ trợ cần thiết. Điều này dẫn đến sự lãng phí nguồn nhân lực quý giá, đồng thời làm giảm năng suất lao động tổng thể của quốc gia. Đây là một tổn thất kép: cá nhân mất đi cơ hội phát triển sự nghiệp, và nền kinh tế mất đi một lượng lớn đóng góp tiềm năng.
Hệ quả kinh tế vĩ mô và doanh nghiệp
Tình trạng khủng hoảng nhà trẻ không còn là một vấn đề nhỏ lẻ của từng gia đình mà đã trở thành một trở ngại lớn đối với tăng trưởng tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Đức. Việc hàng trăm nghìn lao động không thể quay lại làm việc trực tiếp làm suy giảm năng lực sản xuất và tiêu dùng, từ đó ảnh hưởng đến tốc độ tăng trưởng kinh tế. Các doanh nghiệp trên khắp cả nước đang phải đối mặt với những thách thức đáng kể trong việc giữ chân nhân sự, đặc biệt là trong các ngành nghề mà lao động nữ đóng vai trò chủ chốt. Cụ thể, báo cáo của Handelsblatt đã chỉ ra những khó khăn đặc biệt trong các lĩnh vực như:
- Y tế: Ngành đòi hỏi số lượng lớn nhân viên, nhiều vị trí quan trọng do phụ nữ đảm nhiệm.
- Giáo dục: Các vị trí giáo viên, quản lý giáo dục cũng thường có tỷ lệ nữ giới cao.
- Dịch vụ chuyên môn: Bao gồm các lĩnh vực tư vấn, tài chính, luật, nơi năng lực và kinh nghiệm của lao động nữ được đánh giá cao.
Sự thiếu hụt lao động do vấn đề nhà trẻ gây ra không chỉ làm tăng chi phí tuyển dụng và đào tạo cho doanh nghiệp mà còn có thể dẫn đến việc giảm năng lực cạnh tranh và đổi mới. Khi doanh nghiệp không thể đảm bảo đủ nhân sự chất lượng, chuỗi cung ứng và hoạt động sản xuất có thể bị gián đoạn, gây ra những hệ lụy tiêu cực cho toàn bộ nền kinh tế.
Trách nhiệm của chính phủ và giải pháp
Chính phủ liên bang Đức đã và đang nhận phải nhiều chỉ trích vì sự thiếu vắng các giải pháp hiệu quả và một chiến lược dài hạn rõ ràng để cải thiện hệ thống Kita. Mặc dù vấn đề đã tồn tại và ngày càng trở nên nghiêm trọng, nhưng dường như chưa có một kế hoạch tổng thể, đủ mạnh mẽ để giải quyết triệt để gốc rễ của khủng hoảng này. Hệ thống nhà trẻ không chỉ là một dịch vụ hỗ trợ gia đình đơn thuần mà còn là một phần cốt lõi, không thể thiếu của chính sách gia đình bền vững và một thị trường lao động ổn định, hiệu quả. Việc đầu tư vào hệ thống Kita chất lượng cao và đủ số lượng là một khoản đầu tư vào tương lai kinh tế của Đức. Nó không chỉ giúp các phụ huynh có thể yên tâm quay lại làm việc, mà còn đảm bảo sự phát triển toàn diện cho thế hệ tương lai, đồng thời duy trì và nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế Đức trên trường quốc tế. Việc chậm trễ trong việc đưa ra các giải pháp quyết liệt đang kìm hãm tiềm năng phát triển và tạo ra những rào cản không cần thiết cho sự thịnh vượng của quốc gia.
© 2025 | Tạp chí NƯỚC ĐỨC