Tháng 7 âm lịch hằng năm, hay còn gọi là tháng cô hồn, luôn gắn liền với nhiều quan niệm về sự xui xẻo và đen đủi trong văn hóa dân gian Việt Nam.
Bài viết này sẽ cùng tìm hiểu sâu hơn về nguồn gốc và ý nghĩa thực sự của những tín ngưỡng xung quanh tháng đặc biệt này, giúp chúng ta có cái nhìn đúng đắn hơn.
Tháng 7 âm lịch hằng năm, hay còn được gọi là tháng cô hồn, từ lâu đã in sâu vào tâm thức của người Việt với những quan niệm về sự đen đủi và những điều không may mắn. Nhiều người thường kiêng kỵ làm những việc lớn như cưới hỏi, xây nhà hay khai trương trong khoảng thời gian này. Tuy nhiên, đằng sau những nỗi lo sợ đó là một bề dày văn hóa và tín ngưỡng tâm linh sâu sắc mà không phải ai cũng hiểu rõ.
Nguồn gốc và ý nghĩa của tháng cô hồn
Để hiểu rõ hơn về tháng cô hồn, chúng ta cần quay về với nguồn gốc của nó, gắn liền với lễ Vu Lan báo hiếu của Phật giáo. Lễ Vu Lan có ý nghĩa vô cùng quan trọng, thể hiện lòng biết ơn và hiếu thảo của con cái đối với cha mẹ, tổ tiên đã khuất. Đồng thời, đây cũng là dịp để cúng tế, cầu siêu cho các vong linh không nơi nương tựa, còn gọi là các cô hồn, mong họ sớm siêu thoát và được siêu sinh về cảnh giới an lành.
Vào ngày rằm tháng 7 âm lịch, trong Phật giáo có lễ Xá tội vong nhân, là ngày các cửa địa ngục mở ra, cho phép các linh hồn được trở về trần gian thăm thân nhân. Vì vậy, các gia đình thường chuẩn bị mâm cúng thịnh soạn để dâng lên ông bà, tổ tiên, đồng thời cũng không quên cúng cho các cô hồn không nơi nương tựa.
Quan niệm về sự xui xẻo
Quan niệm về tháng cô hồn là tháng xui xẻo có thể xuất phát từ việc trong tháng này có tục cúng chúng sinh, cúng cô hồn. Các gia đình thường bày biện mâm cúng để bố thí cho các vong linh lang thang, không người thờ cúng, với niềm tin rằng làm như vậy sẽ tránh được sự quấy phá. Từ đó, nhiều người đã dần hình thành tâm lý lo ngại về những điều tiêu cực có thể xảy ra.
Tuy nhiên, bản chất của việc cúng cô hồn không phải là để xua đuổi điềm xấu, mà là thể hiện lòng từ bi, bác ái của con người đối với những linh hồn bất hạnh. Việc quá tập trung vào những điều kiêng kỵ mà bỏ qua ý nghĩa nhân văn sâu sắc của tháng này là một sự hiểu lầm đáng tiếc. Các chuyên gia văn hóa cũng khẳng định rằng, không có cơ sở khoa học hay tâm linh nào chứng minh tháng 7 là tháng đặc biệt xui xẻo hơn các tháng khác.
Những việc nên làm trong tháng cô hồn
Thay vì lo lắng và kiêng kỵ thái quá, tháng cô hồn nên được xem là dịp để mỗi người hướng thiện và thực hiện những việc ý nghĩa, mang lại phước lành cho bản thân và gia đình. Một số hoạt động phổ biến và khuyến khích bao gồm:
- Cúng lễ Vu Lan báo hiếu: Thể hiện lòng tri ân đối với cha mẹ và tổ tiên, nhớ về cội nguồn.
- Phóng sinh: Thả các loài vật về với tự nhiên, thể hiện lòng từ bi và yêu thương chúng sinh.
- Làm từ thiện, giúp đỡ những người khó khăn: Tích đức, gieo duyên lành và lan tỏa lòng tốt trong cộng đồng.
- Đi chùa, cầu an: Cầu nguyện cho gia đình bình an, sức khỏe và siêu thoát cho các linh hồn.
- Tụng kinh, niệm Phật: Giúp tâm hồn thanh tịnh và hướng thiện.
Việc hiểu đúng về tháng cô hồn sẽ giúp chúng ta có cái nhìn tích cực và chủ động hơn trong việc thực hành các giá trị văn hóa, tâm linh truyền thống. Đây là thời điểm để báo hiếu, làm việc thiện và thể hiện lòng từ bi, chứ không phải là tháng của sự sợ hãi hay đen đủi.
© 2025 | Tạp chí NƯỚC ĐỨC