Cuộc đàm phán tại Florida ngày hôm qua đã khép lại với một dư âm mạnh mẽ như thế.
Những nút thắt trên bàn đàm phán
Phái đoàn Mỹ, dưới sự dẫn dắt của Ngoại trưởng Marco Rubio, bước vào phòng hội nghị với kỳ vọng sẽ tháo gỡ hai "nút thắt" lớn nhất còn tồn đọng từ cuộc gặp tại Geneva: vấn đề lãnh thổ và các điều khoản bảo đảm an ninh. Truyền thông Mỹ đã rò rỉ thông tin về các gợi ý đầy tranh cãi được đặt lên bàn, từ việc áp đặt một lịch trình bầu cử mới cho đến kịch bản "đổi đất lấy hòa bình".
Tuy nhiên, phái đoàn Ukraine đến Mỹ không phải để ký kết một bản hòa ước dựa trên sự thương hại. Họ đến để tái khẳng định một nguyên tắc đã được khắc sâu vào hiến pháp như một lời thề sắt đá: toàn vẹn lãnh thổ là điều bất khả xâm phạm. Và họ đã thực hiện điều đó một cách bình tĩnh, sắc bén và không hề có dấu hiệu nhượng bộ.
Theo một nguồn tin của RBC-Ukraine, phía Mỹ đã đề xuất Ukraine rút toàn bộ lực lượng khỏi Donbas, tự đặt mình vào vai trò trung gian hòa giải. Đáp lại, phái đoàn Kyiv đã trình bày rõ lý do tại sao cách tiếp cận này là không thể chấp nhận được. Những rào cản từ hiến pháp, lập trường kiên quyết của dư luận trong nước và sự phi lý so với tình hình thực tế trên chiến trường đã tạo nên một bức tường phòng thủ vững chắc cho lập trường của Ukraine.
Lập trường của Kyiv vẫn không thay đổi: mọi cuộc thảo luận liên quan đến lãnh thổ chỉ có thể bắt đầu dựa trên đường phân định của mặt trận hiện tại. Dù hai bên đã đạt được một số tiến triển nhỏ, văn bản cuối cùng của thỏa thuận hòa bình vẫn còn rất xa vời. Các cuộc đàm phán giờ đây tập trung vào những vấn đề gai góc còn lại, thay vì một khuôn khổ đã được thống nhất sơ bộ.
Phía Mỹ nhận thức rõ rằng, ngay cả khi tìm được tiếng nói chung với Ukraine, họ vẫn còn một đối tác khó đoán hơn nhiều là Nga. Phía Ukraine cũng đã chuyển giao lập trường dứt khoát của mình về việc gia nhập NATO, nhấn mạnh rằng đây là lộ trình được hiến pháp bảo vệ và việc từ bỏ nó sẽ tạo ra một tiền lệ nguy hiểm. Họ khẳng định không một quốc gia nào khác có quyền phủ quyết con đường hội nhập của Ukraine.
Umerov - người giữ lửa, Zelensky - biểu tượng
Rustem Umerov, trưởng phái đoàn Ukraine, đã báo cáo với Tổng thống Zelensky rằng "tiến bộ đáng kể" đã đạt được. Nhưng chính những điều ông không nói ra thành lời mới là điểm sáng lớn nhất của cuộc gặp. Tại Florida, Ukraine đã bảo vệ thành công ba trụ cột mà Tổng thống Zelensky luôn coi là chiếc kiềng ba chân không thể bị bẻ gãy: an ninh, chủ quyền và một nền hòa bình đúng nghĩa.
Đây không phải là nền hòa bình của kẻ yếu bị áp đặt, mà là nền hòa bình của một dân tộc vẫn còn đủ sức mạnh để đứng thẳng trên bàn đàm phán.
Dù không hiện diện trong phòng họp, hình ảnh của Tổng thống Zelensky vẫn bao trùm toàn bộ không khí của cuộc gặp. Trong mỗi lời nói, mỗi lập luận của ông Umerov, người ta dường như nghe thấy tiếng nói của vị tổng thống trong chiếc áo kaki quen thuộc, người đã biến bản thân thành một biểu tượng của sự kháng cự: "Ukraine chỉ có một màu, đó là màu của tự do."
Một bên tấn công, một bên phòng ngự kiên cố
Phía Mỹ, với Ngoại trưởng Rubio, đội ngũ cố vấn và đặc phái viên Witkoff chuẩn bị lên đường sang Moscow, đã cố gắng áp dụng một chiến lược mang đậm phong cách "đàm phán doanh nghiệp": đưa ra đề nghị, gợi ý nhượng bộ, chấp nhận mất mát nhỏ để đạt được lợi ích lớn hơn. Tuy nhiên, họ đã đối diện với một thực tế khác.
Đối tác của họ không phải là một công ty đang thương lượng hợp đồng, mà là một quốc gia đang chiến đấu cho sự tồn vong của chính mình.
Vì lẽ đó, mọi "đề xuất trao đổi lãnh thổ", mọi "tối hậu thư về ngày bầu cử" đều bị bật ra khỏi phòng họp như những mũi tên gãy. Ukraine đã không ký, không gật đầu, và dứt khoát không cúi xuống.
Cuộc đấu trí kết thúc theo một kịch bản đã trở nên quen thuộc trong hơn hai năm qua: đội tấn công của Mỹ không thể xuyên thủng hàng phòng ngự kiên cố và kỷ luật của Ukraine. Ông Rubio lùi lại với những phát biểu ngoại giao về một "tương lai thịnh vượng", trong khi ông Umerov bước ra với khí chất của một chiến binh vừa bảo vệ thành công pháo đài cuối cùng.
Khi Nga vẫn lựa chọn con đường chiến tranh
Cùng lúc đó, từ Moscow, Tổng thống Vladimir Putin tiếp tục đưa ra những luận điệu quen thuộc: những tuyên bố về tiến triển giả tạo, những lời cáo buộc nhắm vào Tổng thống Zelensky, và những úp mở về một "kế hoạch hòa bình chưa hoàn chỉnh".
Mick Ryan, một tướng Australia đã nghỉ hưu và là nhà phân tích quân sự uy tín, đã nhận định thẳng thắn rằng không có bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy ông Putin thực sự muốn hòa bình. Mục tiêu của ông ta không phải là kết thúc chiến tranh, mà là kết thúc sự tồn tại của Ukraine.
Do đó, mọi "kế hoạch của Mỹ" khi đến Điện Kremlin đều có nguy cơ tan vào hư không. Đặc phái viên Witkoff có thể mang theo một bản kế hoạch đến Moscow vào tuần tới, nhưng như ông Ryan đã dự báo, gần như chắc chắn ông sẽ trở về tay không.
Florida - dấu chấm hết và một khởi đầu mới
Cuộc đàm phán tại Florida đã kết thúc mà không có sự nhượng bộ nào từ phía Ukraine. Không có thỏa thuận đột phá, không có trao đổi lãnh thổ, không có một "phiên bản cuối cùng" nào được ký kết. Nhưng chính điều đó lại là một thành công vang dội.
Trong chính trường quốc tế, đôi khi chiến thắng không đến từ việc ký kết được những văn kiện lớn lao, mà đến từ việc kiên quyết bảo vệ những điều không bao giờ được phép bán đi. Florida đã chứng kiến một khoảnh khắc lịch sử như vậy. Ukraine bước ra khỏi phòng họp không phải với một nền hòa bình trên giấy tờ, mà với một thứ còn quý giá hơn cả hòa bình nửa vời: đó là niềm tin và sự tự tôn dân tộc.
Trong ánh mắt của hàng triệu người dân Ukraine, Tổng thống Zelensky không chỉ đơn thuần là một nhà lãnh đạo. Ông là một lời nhắc nhở sống động rằng một quốc gia dù nhỏ bé vẫn có thể nói "Không" trước những sức ép khổng lồ. Một dân tộc bị xâm lược vẫn có thể bảo vệ tương lai của mình bằng sự kiên định không lay chuyển.
Florida chỉ là một chương tiếp theo trong câu chuyện về một Ukraine không bao giờ đổi đất lấy hòa bình, không bao giờ đổi chủ quyền lấy lời hứa thịnh vượng, và chừng nào ông Zelensky còn đứng thẳng, Ukraine sẽ còn đứng thẳng.
Phạm Hương - © Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC
Theo RBC-Ukraine
© 2025 | Tạp chí NƯỚC ĐỨC