"Chúng ta sẽ thắng trong cuộc chiến thương mại này và xây dựng nền kinh tế mạnh nhất trong G7", Thủ tướng Canada Mark Carney phát biểu trước người ủng hộ ở Ottawa ngày 29/4, đề cập nhóm 7 nền kinh tế hàng đầu thế giới gồm Canada, Mỹ, Anh, Pháp, Đức, Italy và Nhật Bản.
Ông cũng cảnh báo về những ngày khó khăn sắp tới do các biện pháp thuế quan và đe dọa sáp nhập của Tổng thống Mỹ Donald Trump. "Chúng ta đã vượt qua cú sốc trước sự phản bội của nước Mỹ, nhưng không bao giờ được quên những bài học này", Thủ tướng Canada cho hay.
Ông cho rằng mối quan hệ trước đây với Mỹ, vốn dựa trên sự hội nhập ngày càng tăng, "đã chấm dứt". "Hệ thống thương mại toàn cầu cởi mở do Mỹ làm trụ cột mà Canada đã dựa vào kể từ Thế chiến II, vốn là hệ thống không hoàn hảo nhưng giúp mang lại sự thịnh vượng cho đất nước chúng ta suốt nhiều thập kỷ, đã kết thúc. Đây là điều bi thảm, nhưng cũng là hiện thực mới", ông nhấn mạnh.
Tuyên bố được đưa ra sau khi đảng Tự do cầm quyền của ông Carney giành chiến thắng trong cuộc bầu cử ngày 28/4, trao cho ông nhiệm kỳ 4 năm trọn vẹn. Việc không giành được thế đa số đồng nghĩa đảng Tự do sẽ phải đạt thỏa thuận với các đảng nhỏ hơn, nhưng chiến thắng vẫn đánh dấu sự trở lại ngoạn mục vì họ từng đối mặt nguy cơ thất bại trong bầu cử.
Đảng Bảo thủ đối lập của ứng viên Pierre Poilievre đã đi đúng hướng để giành chiến thắng, nhưng những phát biểu công kích của ông Trump cùng vụ cựu thủ tướng Justin Trudeau từ chức đã làm thay đổi cục diện cuộc đua.
Poilievre thừa nhận thất bại vào sáng 29/4, cam kết sẽ hợp tác với đảng Tự do để chống lại chính sách của ông Trump.
"Chúng tôi sẽ luôn đặt Canada lên trên hết. Đảng Bảo thủ sẽ phối hợp cùng Thủ tướng và tất cả đảng khác với mục tiêu chung là bảo vệ lợi ích của Canada và đạt thỏa thuận thương mại mới giúp xóa bỏ các mức thuế quan, đồng thời bảo vệ chủ quyền của chúng ta", ông Poilievre nói với người ủng hộ.
Thủ tướng Mark Carney phát biểu tại trụ sở đảng Tự do ở Ottawa ngày 29/4. Ảnh: Reuters
Cuộc bầu cử ở Canada diễn ra giữa lúc Tổng thống Trump gia tăng áp lực với nước láng giềng, thông qua những tuyên bố sáp nhập và sức ép thuế quan mà ông liên tục đưa ra gần đây.
"Chúc may mắn với người dân vĩ đại của Canada. Hãy bầu lên một người có sức mạnh và trí tuệ giúp quý vị giảm một nửa thuế, tăng sức mạnh quân sự miễn phí và đạt tầm cao nhất thế giới, cho ôtô, thép, nhôm, gỗ, năng lượng và mọi ngành tăng quy mô gấp 4 lần và không chịu thuế nhập khẩu hay bất kỳ thuế nào khác. Chỉ cần Canada trở thành bang thứ 51 đáng quý là được", ông Trump viết trên mạng xã hội ngày 28/4.
Bình luận của ông Trump lập tức vấp phải phản ứng gay gắt từ cả lãnh đạo đảng Tự do và đảng Bảo thủ ở Canada.
"Ở Canada, người Canada sẽ quyết định", Thủ tướng Carney đăng bài viết trên mạng xã hội.
Poilievre, người tránh chỉ trích ông Trump trong giai đoạn tranh cử, kêu gọi Tổng thống Mỹ "đừng can thiệp vào cuộc bầu cử của chúng tôi". Ông nhấn mạnh Canada sẽ luôn giữ độc lập và chủ quyền, không bao giờ trở thành bang thứ 51 của Mỹ.
Huyền Lê (Theo AFP, Reuters)
© 2025 | Tạp chí NƯỚC ĐỨC