Hình ảnh minh họa về tình hình căng thẳng ở Iran.
Sự thống trị trên bầu trời bị lung lay
Sau những đòn đánh mạnh tay của Israel vào lãnh thổ Iran, nhiều chuyên gia cảnh báo về một kịch bản tương tự như Syria những năm 2010. Sự mất kiểm soát không phận, đàn áp nội bộ gia tăng, tình trạng bất ổn leo thang, và nguy cơ sụp đổ của chế độ – tất cả đang vẽ nên một viễn cảnh bi quan, không chỉ ảnh hưởng đến Trung Đông mà còn khiến Nga mất đi một đồng minh quan trọng trong khu vực.
Israel nắm quyền kiểm soát không quân: Iran lo sợ
Nhà phân tích Kasra Arabi từ UANI ("Cùng nhau chống lại Iran hạt nhân") đã chỉ ra sự tương đồng đáng sợ giữa tình hình hiện nay ở Iran và Syria trong thập kỷ trước. Ông cho rằng chế độ Ayatollah đang bước vào giai đoạn "Syria hóa", với một lực lượng quân sự bên ngoài mạnh mẽ nắm quyền kiểm soát không phận và tiến hành tấn công vào các cơ sở hạ tầng quan trọng.
Khả năng tấn công vào bất cứ khu vực nào của Iran đã trở thành hiện thực. Lực lượng Quốc phòng Israel (IDF) hoạt động tự do trên bầu trời Iran, tương tự như cách họ từng hoạt động ở Lebanon và Syria. Điều đáng chú ý là, những hành động này hầu như không phải chịu bất kỳ sự trừng phạt nào, Arabi nhấn mạnh. Việc mất kiểm soát không phận sẽ dẫn đến gia tăng khả năng kiểm soát mặt đất. Giống như Assad, Ayatollah Khamenei có thể sẽ phải dựa vào sự đàn áp nội bộ và lực lượng an ninh, đặc biệt là Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo. Tuy nhiên, kinh nghiệm từ Syria cho thấy, điều này sớm muộn gì cũng sẽ không đủ để duy trì quyền lực.
Con đường suy tàn của Assad: Bài học cho Khamenei?
Assad đã duy trì quyền lực bằng cách đàn áp cho đến khi sự suy thoái nội bộ và sự cô lập quốc tế làm suy yếu chế độ từ bên trong. Đây chính là bài học đáng sợ mà Khamenei cần phải suy ngẫm.
Nguy cơ lật đổ Khamenei?
Arabi không loại trừ khả năng Khamenei bị lật đổ hoặc loại bỏ, ngay cả trước khi cuộc khủng hoảng hiện tại kết thúc. Nếu điều đó không xảy ra, Iran sẽ phải trải qua một thời kỳ dài đầy đau khổ, với chế độ độc tài, đàn áp khốc liệt, nền kinh tế suy thoái và bộ máy nhà nước bị phá hủy. Đây chính là kịch bản dẫn đến sự sụp đổ của Syria, và giờ đây, Iran có thể sẽ phải lặp lại con đường tương tự.
Lời đe dọa từ Trump: Một tín hiệu đáng báo động
Những lời phát biểu của Donald Trump sau các cuộc tấn công mới càng làm gia tăng mối lo ngại: "Bây giờ chúng ta có toàn quyền kiểm soát bầu trời Iran. Họ có rất nhiều thiết bị phòng thủ, nhưng nó không thể so sánh với công nghệ của Mỹ. Không ai làm điều đó tốt hơn Hoa Kỳ," cựu tổng thống tuyên bố.
Tuyên bố này không chỉ nhấn mạnh mối quan hệ chặt chẽ giữa Washington và Tel Aviv trong vấn đề Iran, mà còn phơi bày sự yếu kém trong khả năng tự vệ của Tehran.
Nga mất đi đồng minh cuối cùng ở Trung Đông?
Đối với Nga, hậu quả có thể là thảm họa. Sau sự sụp đổ của chế độ Assad ở Syria, Iran là đồng minh thân cận cuối cùng của Điện Kremlin ở Trung Đông. Sự sụp đổ hoặc sự biến đổi của Iran thành một quốc gia bất ổn, bị cô lập sẽ dẫn đến sự sụp đổ toàn bộ chiến lược của Nga trong khu vực. Mất đi Iran đồng nghĩa với việc Nga mất đi sự hỗ trợ, đồng minh và ảnh hưởng mà họ đã dày công xây dựng trong nhiều năm qua, trong bối cảnh đối đầu với phương Tây.
"Syria hóa" Iran: Quá trình khó lòng đảo ngược
Sức mạnh không quân của Israel, sự hỗ trợ ngầm của Hoa Kỳ và hệ thống phòng không yếu kém của Iran khiến quá trình "Syria hóa" Iran gần như không thể đảo ngược. Cho dù chế độ Khamenei có chống lại đến đâu, thời gian của nó cũng đang dần cạn kiệt.
Thu Phương - © Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC
© 2025 | Tạp chí NƯỚC ĐỨC