Lời hứa 24 giờ và khoảng trống chiến lược
Mọi chuyện bắt đầu với tuyên bố đầy tham vọng "chấm dứt chiến tranh Ukraine trong 24 giờ". Lời hứa này ngay lập tức tạo ra một làn sóng chú ý trên toàn cầu, không phải vì tính khả thi hay sự đột phá của kế hoạch, mà chính vì sự tồn tại của nó hoàn toàn là một ẩn số.
Khi các nhà báo và chuyên gia quốc tế chất vấn về chi tiết, Tổng thống Trump lại thể hiện phong cách quen thuộc, biến những cuộc họp báo thành một buổi trình diễn mơ hồ:
"Tôi có một kế hoạch tuyệt vời, rất lớn, một kế hoạch vĩ đại… nhưng tôi sẽ công bố nó sau hai tuần, 30 ngày, hay có thể là 50 ngày nữa".
Thế giới buộc phải kiên nhẫn chờ đợi.
Nhưng nhiều tháng trôi qua, "kế hoạch vĩ đại" duy nhất được trình làng lại là một tối hậu thư yêu cầu Nga ngừng bắn trong vòng 50 ngày. Động thái này bị giới phân tích chỉ trích là ngây thơ, như thể coi Tổng thống Vladimir Putin là một học sinh đang trễ hạn nộp bài và Nhà Trắng là một giáo viên chỉ biết đưa ra lời nhắc nhở mà thiếu đi công cụ chế tài hiệu quả.
Kết quả không nằm ngoài dự đoán:
Điện Kremlin đã phớt lờ văn bản này nhanh hơn cả tốc độ ông Trump đăng một dòng trạng thái khó hiểu trên mạng xã hội X.
Sau cuộc gặp kéo dài 5 giờ tại Điện Kremlin giữa Vladimir Putin và phái đoàn của Donald Trump (đặc phái viên Steve Witkoff và Jared Kushner), phía Nga tuyên bố không có thỏa thuận hòa bình nào được đạt.
Vòng lặp hỗn loạn tại Washington
Trong khi Ukraine tiếp tục cuộc chiến sinh tồn đầy cam go trên chiến trường, còn các đồng minh châu Âu chật vật duy trì dòng viện trợ, thì Washington dưới thời Tổng thống Trump lại rơi vào một vòng lặp của sự hỗn loạn và thiếu nhất quán. Lịch trình hoạt động của Nhà Trắng dường như thay đổi theo từng ngày:
- Hôm nay: Tự hào tuyên bố về một thỏa thuận hòa bình vĩ đại sắp đạt được, ca ngợi khả năng đàm phán của chính quyền.
- Ngày mai: Bày tỏ sự tức giận, bực bội tột độ vì các đề xuất của mình bị phớt lờ một cách công khai.
- Ngày kia: Quay sang đổ lỗi cho tất cả mọi người, từ Ukraine, châu Âu, NATO, giới truyền thông, cho đến cả thời tiết… bất cứ ai, bất cứ điều gì ngoại trừ sự thiếu năng lực trong hoạch định chính sách của chính mình.
Trong bối cảnh đó, Tổng thống Putin dường như không cần phải làm gì nhiều ngoài việc ngồi yên và quan sát. Mỗi khi Nhà Trắng tự làm mình rối trí, Nga lại có thêm lợi thế. Họ chỉ cần chờ đợi ông Trump đưa ra thêm vài phát ngôn thiếu cân nhắc để làm suy yếu thêm vị thế của Ukraine trên bàn đàm phán và gây chia rẽ trong nội bộ các đồng minh phương Tây.
Khi khẩu hiệu thay thế chiến lược
Tình hình càng trở nên tồi tệ hơn khi mỗi lần Nga từ chối một đề xuất hòa bình thiếu thực tế từ Washington, bộ máy truyền thông lại phải lao vào một cuộc đua vô vọng: giải mã xem Tổng thống Trump thực sự đang nghĩ gì.
Không một ai biết câu trả lời chính xác, và có lẽ chính bản thân ông cũng không. Điều chắc chắn duy nhất là mỗi buổi sáng, thế giới lại phải chuẩn bị tinh thần để đối mặt với một ý tưởng ngoại giao mới, đầy ngẫu hứng và khó lường từ ông chủ Nhà Trắng.
Một chuỗi các nỗ lực thất bại đã minh chứng cho sự bế tắc này.
- Tháng 3 năm 2025, ông Putin bác bỏ thỏa thuận ngừng bắn 30 ngày.
- Kịch bản tương tự lặp lại vào tháng 5.
- Đến tháng 7, tối hậu thư 50 ngày của ông Trump cũng chịu chung số phận.
- Và vào tháng 12, toàn bộ kế hoạch hòa bình do Mỹ đề xuất đã bị Nga thẳng thừng từ chối.
Khi lịch sử nhìn lại năm 2025, người ta có thể tóm gọn chính sách đối ngoại của Mỹ bằng một câu ngắn gọn: Hoa Kỳ cần một chiến lược, nhưng Tổng thống Trump chỉ đưa ra một khẩu hiệu.
Và cuộc chiến vẫn tiếp diễn, không phải vì thiếu cơ hội đối thoại, mà vì sự vụng về và thiếu chiều sâu chiến lược của một siêu cường đang tự lãng phí thời gian vào những nỗ lực vô ích.
Phạm Hương - © Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC
© 2025 | Tạp chí NƯỚC ĐỨC