Hai gã khổng lồ công nghệ Đức, Siemens và SAP, vừa chính thức bày tỏ quan ngại sâu sắc về Đạo luật Trí tuệ nhân tạo (AI Act) của Liên minh châu Âu. Lãnh đạo của họ cho rằng khung pháp lý hiện hành đang kìm hãm sự đổi mới thay vì thúc đẩy nó. Đây là lời cảnh báo về khả năng cạnh tranh của châu Âu trong cuộc đua công nghệ toàn cầu.
Trong bối cảnh cuộc cách mạng trí tuệ nhân tạo (AI) đang định hình lại tương lai kinh tế toàn cầu, Liên minh châu Âu (EU) đã tiên phong trong việc xây dựng một khuôn khổ pháp lý toàn diện cho AI. Tuy nhiên, Đạo luật Trí tuệ nhân tạo (AI Act) của EU, dù được kỳ vọng sẽ thiết lập các tiêu chuẩn đạo đức và an toàn, đang vấp phải những ý kiến trái chiều từ chính các doanh nghiệp công nghệ hàng đầu khu vực.
Hai ông lớn công nghệ của Đức, Siemens và SAP, gần đây đã lên tiếng mạnh mẽ kêu gọi cải cách Đạo luật AI. Trong một cuộc phỏng vấn với tờ báo FAZ, Christian Klein, CEO của SAP, và Roland Busch, CEO của Siemens, đã bày tỏ sự lo ngại rằng luật hiện hành đang kìm hãm đổi mới, thay vì thúc đẩy nó, đẩy châu Âu vào thế bất lợi trong cuộc đua AI toàn cầu.
Những quan ngại chính từ Siemens và SAP
Lời kêu gọi cải cách từ Siemens và SAP không chỉ là một phản ứng tức thời mà còn phản ánh những lo ngại sâu sắc về tác động lâu dài của luật pháp lên khả năng đổi mới của khu vực. Roland Busch của Siemens đã thẳng thắn chỉ ra rằng:
- “AI Act là lý do khiến chúng tôi không thể tăng tốc hết ga.” Câu nói này nhấn mạnh rằng quy định pháp lý đang tạo ra một rào cản đáng kể cho việc phát triển và triển khai AI tại các doanh nghiệp.
- Ông Busch cũng cảnh báo rằng Đạo luật Dữ liệu (Data Act) là “độc hại” đối với các mô hình kinh doanh kỹ thuật số. Đạo luật này, nhằm mục đích tạo điều kiện thuận lợi cho việc chia sẻ dữ liệu, lại có thể vô tình làm suy yếu khả năng đổi mới và tạo ra giá trị từ dữ liệu của các công ty.
Christian Klein của SAP, mặc dù không được trích dẫn trực tiếp trong tin gốc về câu nói cụ thể, nhưng việc ông cùng với Roland Busch đưa ra nhận định chung cho thấy quan điểm thống nhất giữa hai tập đoàn về sự cần thiết phải điều chỉnh luật để phù hợp hơn với tốc độ phát triển của công nghệ và nhu cầu kinh doanh.
Tác động của Đạo luật AI và Đạo luật Dữ liệu
Đạo luật AI của EU là nỗ lực đầu tiên trên thế giới nhằm điều chỉnh AI một cách toàn diện, phân loại các hệ thống AI dựa trên mức độ rủi ro và áp đặt các nghĩa vụ tương ứng. Mục tiêu là đảm bảo AI được phát triển và sử dụng một cách có trách nhiệm, minh bạch và an toàn. Tuy nhiên, các nhà lãnh đạo doanh nghiệp lo ngại rằng sự phức tạp và các yêu cầu nghiêm ngặt của luật có thể dẫn đến:
- **Tăng gánh nặng hành chính và chi phí tuân thủ:** Các doanh nghiệp phải dành nhiều nguồn lực hơn để đảm bảo tuân thủ các quy định phức tạp, thay vì tập trung vào nghiên cứu và phát triển.
- **Giảm tốc độ đổi mới:** Quy trình phê duyệt và các yêu cầu kiểm định nghiêm ngặt có thể làm chậm đáng kể chu kỳ phát triển sản phẩm AI.
- **Hạn chế khả năng cạnh tranh:** Trong khi các khu vực khác như Hoa Kỳ và Trung Quốc có cách tiếp cận linh hoạt hơn, EU có nguy cơ bị tụt hậu về tốc độ triển khai và ứng dụng các giải pháp AI tiên tiến.
Tương tự, Đạo luật Dữ liệu, dù mang lại lợi ích trong việc chuẩn hóa việc chia sẻ dữ liệu và thúc đẩy sự cạnh tranh, lại bị Siemens và SAP coi là một mối đe dọa đối với các mô hình kinh doanh dựa trên dữ liệu. Việc buộc các công ty chia sẻ dữ liệu có thể làm giảm lợi thế cạnh tranh của những đơn vị đã đầu tư lớn vào việc thu thập và phân tích dữ liệu độc quyền.
Bối cảnh cạnh tranh AI toàn cầu
Cuộc đua về AI đang diễn ra khốc liệt trên phạm vi toàn cầu. Hoa Kỳ với các gã khổng lồ công nghệ và nguồn vốn đầu tư mạo hiểm dồi dào, cùng Trung Quốc với chiến lược AI quốc gia mạnh mẽ và thị trường dữ liệu khổng lồ, đang dẫn đầu trong nhiều lĩnh vực AI. Châu Âu, mặc dù có nền tảng nghiên cứu mạnh mẽ và nhân tài chất lượng cao, nhưng lại có nguy cơ bị kìm hãm bởi môi trường pháp lý chặt chẽ. Sự cân bằng giữa đổi mới và quản lý rủi ro là cực kỳ quan trọng.
Lời kêu gọi cải cách và tương lai AI ở châu Âu
Lời kêu gọi từ Siemens và SAP là một lời cảnh tỉnh cần thiết cho các nhà lập pháp EU. Để đảm bảo châu Âu không bị tụt hậu trong cuộc cách mạng AI, có lẽ cần có một cái nhìn lại về cách tiếp cận quy định. Điều này có thể bao gồm:
- **Đơn giản hóa quy trình tuân thủ:** Giảm bớt gánh nặng hành chính cho các doanh nghiệp, đặc biệt là các công ty vừa và nhỏ.
- **Khuyến khích hợp tác và chia sẻ kiến thức:** Thay vì chỉ tập trung vào kiểm soát, tạo ra các cơ chế khuyến khích hợp tác giữa các ngành và quốc gia thành viên.
- **Điều chỉnh linh hoạt:** Xem xét khả năng điều chỉnh các quy định một cách linh hoạt theo sự phát triển nhanh chóng của công nghệ AI.
Việc lắng nghe tiếng nói từ các doanh nghiệp hàng đầu trong ngành công nghệ là rất quan trọng để đảm bảo rằng Đạo luật AI, mặc dù có ý định tốt, không trở thành rào cản cho sự phát triển của châu Âu. EU cần phải dám mở khóa sự sáng tạo và đổi mới để duy trì vị thế cạnh tranh trong bối cảnh công nghệ đang thay đổi nhanh chóng như hiện nay.
© 2025 | Tạp chí NƯỚC ĐỨC