Chiếc máy tính giờ đỗ xe Parkuhr tròn 90 tuổi hôm nay, đánh dấu một chặng đường dài từ "cơn ác mộng" của giới tài xế đến biểu tượng định hình giao thông đô thị.
Ra đời tại Oklahoma (Mỹ) vào năm 1935, Parkuhr đã cách mạng hóa cách quản lý chỗ đỗ xe và nhanh chóng lan rộng khắp thế giới.
Hôm nay, Parkuhr – chiếc máy tính giờ đỗ xe – bước sang tuổi 90. Dù bị giới tài xế “ghét cay ghét đắng”, không thể phủ nhận nó đã thay đổi bộ mặt giao thông đô thị trên toàn thế giới. Hành trình 90 năm của Parkuhr là minh chứng cho sự tiến hóa trong quản lý không gian công cộng và là một phần không thể thiếu của lịch sử đô thị.
Nguồn gốc và sự ra đời của Park-O-Meter
Vào năm 1935, thành phố Oklahoma (Mỹ) đang đối mặt với tình trạng hỗn loạn giao thông nghiêm trọng. Các bãi đỗ xe thường xuyên đầy kín từ sáng sớm, gây ra tình trạng xe cộ xếp hàng dài và kẹt cứng suốt cả ngày. Để giải quyết vấn đề này, luật sư kiêm nhà báo Carl C. Magee đã đưa ra một giải pháp mang tính cách mạng: chiếc Park-O-Meter đầu tiên.
Thiết bị này cho phép người lái xe đỗ tại một vị trí cụ thể trong một khoảng thời gian nhất định bằng cách trả vài xu. Chi phí ban đầu là 5 cent mỗi giờ, tương đương khoảng 2,34 euro theo giá trị tiền tệ hiện nay. Giải pháp này không chỉ giúp kiểm soát dòng xe mà còn buộc người dân phải nhường chỗ cho những người khác, tăng cường luân chuyển phương tiện.
Lan rộng khắp thế giới
Chỉ trong vòng ba năm sau khi ra mắt, đã có khoảng 180.000 chiếc Parkuhr được lắp đặt và hoạt động khắp nước Mỹ. Sự thành công này nhanh chóng dẫn đến việc mở rộng sang các châu lục khác. Năm 1952, Basel (Thụy Sĩ) trở thành thành phố đầu tiên ở châu Âu giới thiệu chiếc máy tính giờ đỗ xe, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng.
Hai năm sau đó, vào năm 1954, thành phố Duisburg (Đức) đã lắp đặt thiết bị tương tự, được gọi là "Parkograph". Mặc dù mang lại hiệu quả về mặt quản lý giao thông, Parkuhr nhanh chóng bị giới tài xế gắn mác là “mồ chôn xu lẻ” do yêu cầu phải bỏ tiền xu liên tục để sử dụng.
Sự tiến hóa về công nghệ
Từ những chiếc máy cơ học đầu tiên, Parkuhr đã trải qua một chặng đường dài của sự phát triển công nghệ. Chúng dần được thay thế bằng các phiên bản đồng hồ điện tử hiện đại hơn, mang lại sự tiện lợi và chính xác. Sự tiến bộ này không dừng lại ở đó, mà còn tiếp tục phát triển với tốc độ chóng mặt.
Ngày nay, công nghệ điện thoại thông minh đã cách mạng hóa hoàn toàn cách chúng ta tương tác với Parkuhr. Nhiều thành phố hiện cho phép người lái xe thanh toán tiền đỗ xe thông qua các ứng dụng di động chuyên dụng như Easypark, Parkster hay Parco. Thậm chí, một số hệ thống còn có khả năng nhận diện biển số xe tự động, giúp quá trình đỗ xe trở nên liền mạch và hiệu quả hơn bao giờ hết.
Biểu tượng của đô thị hóa
Mặc dù "thời đại của Parkuhr cổ điển đã hết" và các phiên bản vật lý đang dần được thay thế bởi các giải pháp số hóa, tầm quan trọng của nó vẫn không hề giảm sút. Chiếc máy tính giờ đỗ xe này không chỉ là một công cụ quản lý mà còn là một biểu tượng mạnh mẽ. Nó nhắc nhở chúng ta về hành trình đô thị hóa không ngừng và sự tiến bộ của văn minh giao thông.
Sự hiện diện của Parkuhr trong 90 năm qua đã định hình thói quen đỗ xe, tối ưu hóa không gian đô thị và góp phần tạo nên một môi trường sống có trật tự hơn. Nó là minh chứng cho việc một giải pháp tưởng chừng đơn giản có thể có tác động sâu rộng đến đời sống xã hội và kinh tế của các thành phố trên toàn cầu.
© 2025 | Tạp chí NƯỚC ĐỨC