Đảng CDU vừa kêu gọi một "bước ngoặt chính sách" đối với Bürgergeld, khoản trợ cấp xã hội tại Đức, đề xuất các hình phạt nghiêm khắc hơn cho những người từ chối công việc phù hợp.
Đề xuất này đã làm dấy lên một cuộc tranh luận sôi nổi giữa những người ủng hộ công bằng xã hội và các tổ chức cảnh báo về nguy cơ đẩy người yếu thế vào bần cùng.
Liên minh Dân chủ Thiên chúa giáo (CDU) ở Đức gần đây đã đưa ra một thông điệp mạnh mẽ, kêu gọi một "bước ngoặt chính sách" căn bản đối với Bürgergeld, khoản trợ cấp xã hội dành cho những người thất nghiệp trong nước. Đề xuất này nhắm tới việc áp dụng các biện pháp cứng rắn hơn đối với những cá nhân được cho là lợi dụng hệ thống, hứa hẹn sẽ định hình lại cách mà chính phủ hỗ trợ những người gặp khó khăn về việc làm. Điều này đã nhanh chóng châm ngòi cho một cuộc tranh luận rộng lớn về bản chất của công bằng xã hội và trách nhiệm cá nhân trong một nhà nước phúc lợi hiện đại.
Hệ thống Bürgergeld hiện hành và bối cảnh cải cách
Bürgergeld, được giới thiệu như một sự thay thế cho hệ thống Hartz IV trước đó, có mục tiêu cung cấp một mạng lưới an toàn xã hội cho những người không thể tự trang trải cuộc sống thông qua việc làm. Hệ thống này bao gồm các khoản hỗ trợ tài chính để trang trải chi phí sinh hoạt cơ bản, nhà ở và các nhu cầu thiết yếu khác, nhằm đảm bảo rằng không ai bị bỏ lại phía sau trong xã hội Đức. Tuy nhiên, theo quan điểm của CDU, hệ thống hiện tại đã tạo ra những lỗ hổng, cho phép một số người nhận trợ cấp mà không nỗ lực tìm kiếm việc làm, dẫn đến sự bất bình trong cộng đồng và gánh nặng cho ngân sách nhà nước.
Tổng thư ký CDU, Carsten Linnemann, đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì nguyên tắc công bằng trong hệ thống an sinh xã hội. Ông khẳng định rằng nhà nước có trách nhiệm hỗ trợ những người thực sự cần, nhưng đồng thời, cá nhân cũng phải có trách nhiệm chủ động tìm kiếm việc làm và đóng góp vào xã hội. Tình trạng một số người được cho là lợi dụng Bürgergeld để sống mà không làm việc được ông Linnemann coi là không thể chấp nhận được, làm suy yếu niềm tin vào hệ thống và gây ra gánh nặng cho người đóng thuế.
Đề xuất của CDU: Hướng đi cứng rắn hơn
Theo đề xuất mới của CDU, những cá nhân từ chối nhiều lần các công việc phù hợp sẽ phải đối mặt với những hình phạt nghiêm khắc hơn so với quy định hiện hành. Điều này có thể bao gồm việc cắt giảm đáng kể hoặc thậm chí mất hoàn toàn quyền nhận trợ cấp, một động thái mang tính răn đe mạnh mẽ nhằm khuyến khích sự chủ động trong tìm kiếm việc làm. Đảng này tin rằng việc thắt chặt các quy tắc là cần thiết để khôi phục lại động lực làm việc và giảm thiểu sự phụ thuộc vào trợ cấp xã hội trong dài hạn, đặc biệt trong bối cảnh thị trường lao động đang thiếu hụt nguồn nhân lực.
Mục tiêu chính của đề xuất là tạo ra một sự cân bằng tốt hơn giữa việc cung cấp hỗ trợ và khuyến khích trách nhiệm cá nhân. Bằng cách đặt ra những yêu cầu rõ ràng hơn và hậu quả nghiêm trọng hơn cho việc không tuân thủ, CDU hy vọng sẽ giảm số lượng người thất nghiệp dài hạn và thúc đẩy tái hòa nhập vào thị trường lao động. Điều này cũng được nhìn nhận như một cách để đảm bảo rằng các nguồn lực công được sử dụng hiệu quả và công bằng hơn, tập trung vào những người thực sự không thể làm việc do bệnh tật hoặc các rào cản khác chứ không phải do thiếu ý chí.
Phản ứng và tranh luận xã hội
Đề xuất của CDU đã nhanh chóng làm dấy lên một cuộc tranh luận sôi nổi và gay gắt trong toàn xã hội Đức, phản ánh sự chia rẽ sâu sắc về cách tiếp cận chính sách xã hội và vai trò của nhà nước. Một bên, những người ủng hộ lập luận rằng đây là biện pháp cần thiết để khôi phục niềm tin vào công bằng xã hội và giảm bớt gánh nặng tài chính cho ngân sách nhà nước, vốn đang phải đối mặt với nhiều thách thức sau đại dịch và lạm phát. Họ tin rằng việc quá dễ dãi trong việc nhận trợ cấp có thể làm suy yếu đạo đức làm việc và tạo ra một "nền văn hóa phụ thuộc" không mong muốn trong dài hạn.
Ngược lại, các tổ chức xã hội, các nhóm bảo vệ quyền lợi người lao động và một số đảng phái chính trị khác đã bày tỏ sự lo ngại sâu sắc. Họ cảnh báo rằng một chính sách quá khắt khe có thể đẩy những người yếu thế vào cảnh bần cùng và cô lập hơn nữa, đặc biệt là những người có ít cơ hội tìm việc làm do tuổi tác, sức khỏe, thiếu kỹ năng, rào cản ngôn ngữ, hoặc các vấn đề cá nhân phức tạp khác. Những người chỉ trích lập luận rằng thay vì trừng phạt, chính phủ nên tập trung vào việc hỗ trợ đào tạo nghề, nâng cao kỹ năng và tạo điều kiện thuận lợi hơn để người thất nghiệp có thể quay trở lại thị trường lao động một cách bền vững, thay vì chỉ đơn thuần cắt giảm trợ cấp.
Tác động tiềm ẩn và triển vọng tương lai
Nếu đề xuất của CDU được thông qua, nó có thể mang lại những tác động đáng kể đến bức tranh an sinh xã hội của Đức. Một mặt, nó có thể giúp giảm thiểu chi phí ngân sách dành cho trợ cấp thất nghiệp và khuyến khích nhiều người hơn chủ động tìm kiếm việc làm, góp phần giải quyết tình trạng thiếu lao động trong một số lĩnh vực. Mặt khác, nguy cơ gia tăng tình trạng vô gia cư, nghèo đói và bất ổn xã hội đối với những nhóm dễ bị tổn thương là một mối lo ngại thực sự, cần được cân nhắc kỹ lưỡng trước khi đưa ra bất kỳ quyết định chính sách nào, để tránh gây ra những hệ lụy không mong muốn.
Cuộc tranh luận về Bürgergeld chắc chắn sẽ tiếp tục nóng bỏng trong những tháng tới, khi CDU đã cam kết sẽ trình bày một kế hoạch cải cách cụ thể và chi tiết vào mùa thu này. Điều này báo hiệu một giai đoạn thảo luận chính trị căng thẳng, không chỉ trong Quốc hội mà còn trên các diễn đàn công cộng, về tương lai của mạng lưới an sinh xã hội Đức và các giá trị cốt lõi mà xã hội muốn duy trì. Quyết định cuối cùng sẽ phản ánh sự ưu tiên của chính phủ giữa các nguyên tắc hỗ trợ xã hội, trách nhiệm cá nhân và sự bền vững tài chính của hệ thống, định hình cuộc sống của hàng triệu người dân Đức.
© 2025 | Tạp chí NƯỚC ĐỨC