Cuộc đối đầu thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc dưới thời Donald Trump và Tập Cận Bình không chỉ là một màn đấu khẩu chính trị, mà còn là một vở diễn đẩy cả thế giới vào tình trạng hỗn loạn kinh tế. Đằng sau lớp vỏ ngôn từ ngoại giao là sự thật phũ phàng về quyền lực, ảo tưởng và những hậu quả mà người dân toàn cầu phải gánh chịu.
Tập Cận Bình: Từ “nạn nhân” đến kiến trúc sư của sự cô lập
Ngày 13/5, tại Diễn đàn Trung Quốc - CELAC, Chủ tịch Tập Cận Bình tuyên bố rằng: “Không ai chiến thắng trong những cuộc chiến thuế quan hay thương mại. Kiểu hành xử bắt nạt hay bá quyền chỉ dẫn đến tình trạng tự cô lập.”
Lời lẽ có vẻ trầm tĩnh và đạo lý, nhưng lại phản ánh sự lúng túng ngày càng rõ của Bắc Kinh trong bối cảnh nền kinh tế đối mặt áp lực từ cả bên trong lẫn bên ngoài.
Tuy lên án “kẻ bắt nạt”, ám chỉ Mỹ, nhưng chính Trung Quốc trong nhiều năm qua đã bị chỉ trích vì hành vi bắt nạt kinh tế và ngoại giao. Từ Biển Đông đến chính sách “ngoại giao bẫy nợ”, từ cưỡng ép chuyển giao công nghệ đến việc bóp méo chuỗi cung ứng toàn cầu — Bắc Kinh chưa bao giờ là nạn nhân thực sự như họ tuyên bố.
Giờ đây, khi đối mặt với làn sóng áp thuế từ Mỹ, chính Trung Quốc mới bắt đầu cảm nhận tác động từ những chính sách do chính họ từng áp dụng lên người khác.
Donald Trump: Chiến binh thương mại hay con dao hai lưỡi?
Ở phía đối diện, Tổng thống Donald Trump tự xem mình là người bảo vệ nền kinh tế Mỹ với khẩu hiệu “Nước Mỹ trên hết”. Tuy nhiên, cách ông phát động cuộc chiến thương mại lại thể hiện sự ngây thơ và phi thực tế khi áp dụng lối tư duy bất động sản vào quan hệ quốc tế.
Trump nghĩ rằng có thể ép Trung Quốc nhượng bộ như trong một vụ mua bán nhà đất, nhưng hậu quả lại là các nông dân Mỹ — những người ủng hộ ông trung thành nhất — trở thành nạn nhân đầu tiên khi Bắc Kinh đáp trả bằng cách cắt đứt nhập khẩu nông sản. Hàng loạt doanh nghiệp Mỹ cũng rơi vào thế bị động, không “trở về nước” như kỳ vọng, mà chuyển sang các quốc gia như Việt Nam, Mexico — hoặc phá sản.
Vở kịch chính trị với khán giả là... toàn thế giới
Cả Tập và Trump đều đang cố diễn xuất cho khán giả nội địa: một người muốn giữ vững hình ảnh “lãnh đạo vĩ đại”, người kia thì chuẩn bị cho chiến dịch tái tranh cử. Nhưng họ quên rằng sân khấu này không nằm trong Đại lễ đường Nhân dân hay Nhà Trắng — mà là toàn bộ nền kinh tế thế giới.
Cuộc chiến thuế quan không chỉ là câu chuyện của hai siêu cường. Hệ quả thực sự được cảm nhận bởi các nước đang phát triển, các công nhân mất việc khi chuỗi cung ứng bị đứt gãy, và người tiêu dùng toàn cầu đối mặt với lạm phát tăng cao.
Không ai thắng, nhưng có kẻ đáng bị phê phán
Khi một bên là nhà lãnh đạo độc đoán đội lốt cộng sản, và bên kia là tỷ phú đội lốt dân chủ, kết cục không phải là “đôi bên cùng thắng”, mà là “cả hai cùng thất bại”. Tập và Trump, với tham vọng quyền lực và sự ảo tưởng về vai trò lịch sử của mình, đã biến thương mại thành vũ khí, và người dân là nạn nhân.
Thế giới không cần thêm những màn trình diễn chính trị. Thế giới cần sự tỉnh táo, phản biện và đoàn kết từ những con người bình thường — những người đang gánh chịu hậu quả từ cuộc chơi quyền lực này.
Phạm Hương - © Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC
© 2025 | Tạp chí NƯỚC ĐỨC