Ngày 9 tháng 5 năm 2025, Quảng trường Đỏ ở Moscow không chỉ là nơi diễn ra lễ kỷ niệm 80 năm chiến thắng phát xít – mà còn là sân khấu của một sự thật địa chính trị mới: Nga không còn là trung tâm của buổi lễ, mà là Trung Quốc.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình xuất hiện như nhân vật chính, còn Tổng thống Nga Vladimir Putin dường như chỉ là người điều phối chương trình – ngay trên chính lãnh thổ của mình.
Không cần phải là chuyên gia chính trị cũng thấy rõ: Nga đang ngày càng lệ thuộc sâu sắc vào Trung Quốc – về kinh tế, ngoại giao và chiến lược. Những ngày mà Moscow giữ được vị thế độc lập trên trường quốc tế đã qua.
Sự phụ thuộc này không chỉ mang tính tạm thời mà đã trở thành cấu trúc. Nếu không có nguồn hàng nhập khẩu, công nghệ, thị trường tiêu thụ và hỗ trợ tài chính từ Trung Quốc, kinh tế Nga đã rơi vào khủng hoảng từ lâu. Nhưng đáng chú ý hơn là sự hỗ trợ chính trị và chiến lược mà Bắc Kinh dành cho Moscow, khiến cái giá phải trả là sự mất mát chủ quyền địa chính trị.
Một minh chứng cụ thể: trong buổi truyền hình trực tiếp lễ diễu hành, khán giả Nga không chỉ nghe bài phát biểu của Putin mà còn có phần phiên dịch tiếng Trung – một dấu hiệu rõ ràng về “ngôn ngữ quyền lực” mới.
Trong trật tự toàn cầu mới, Nga không còn đóng vai trò đối trọng với Trung Quốc như từng tuyên bố trong mô hình thế giới đa cực. Giờ đây, vai trò của Nga chỉ là "người theo sau" trong liên minh độc tài do Bắc Kinh dẫn dắt.
Và Tập Cận Bình hiểu rất rõ điều đó. Càng kiểm soát được Nga, Trung Quốc càng dễ mở rộng ảnh hưởng tại các khu vực từng thuộc Liên Xô – từ Trung Á đến Nam Kavkaz. Lễ diễu hành ở Moscow không chỉ là sự kiện nội bộ của Nga, mà còn là thông điệp gửi đến toàn khu vực: bất kỳ ai đàm phán với Nga đều phải cân nhắc đến tiếng nói từ Bắc Kinh.
Về phần Putin, ông dường như đã chấp nhận vai trò “phụ tá” từ lâu – một phần vì áp lực, một phần vì sự tương đồng trong tư tưởng chống lại trật tự dân chủ tự do. Tuy nhiên, sự khác biệt lớn nhất giữa hai lãnh đạo: Tập Cận Bình có quyền lực thực sự, còn Putin chỉ có tham vọng.
Việc Nga tự nguyện nằm dưới chiếc ô quyền lực của Trung Quốc có thể được xem là một trong những chuyển biến mang tính bước ngoặt nhất của thập kỷ. Sự dịch chuyển này không chỉ làm thay đổi cán cân địa chính trị tại khu vực Âu - Á, mà còn đẩy trung tâm quyền lực toàn cầu về phía đông.
Và câu hỏi lớn vẫn còn đó: Khi nào phương Tây mới thực sự nhìn nhận và hành động trước sự thay đổi này?
Tác giả: D. Nabokoff
Biên tập tiếng Việt: Thu Phương - © Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC – Dịch và biên tập chuyên nghiệp
© 2025 | Tạp chí NƯỚC ĐỨC