Quan chức Cộng sản Nepal từ chức sau làn sóng biểu tình dữ dội

Sau nhiều năm tích tụ sự bất mãn về các vấn đề bất công và bất bình đẳng, người dân Nepal đã bùng lên trong làn sóng biểu tình dữ dội. Sự ra đi của ông Oli và việc ông nhanh chóng tìm kiếm nơi tị nạn là minh chứng cho thấy tình hình đã vượt ra ngoài tầm kiểm soát của chính phủ.

Ngay cả khi sử dụng các biện pháp cứng rắn như huy động lực lượng cảnh sát đặc nhiệm, ông cũng không thể dập tắt được ngọn lửa phản kháng đang lan rộng.

Nepal chao đảo vì biểu tình, thủ tướng từ chức

Làn sóng biểu tình, được gọi là "biểu tình của thế hệ Z", đã lan rộng khắp Nepal, bắt đầu từ ngày 5 tháng 9 khi Chính phủ Nepal ban hành lệnh cấm đối với 26 nền tảng mạng xã hội chưa đăng ký, bao gồm các tên tuổi lớn như Facebook, YouTube, Instagram và X. Động thái này đã gây ra sự phẫn nộ lớn trong giới trẻ, chiếm 43% trong tổng số 30 triệu dân, những người coi đây là nỗ lực nhằm bóp nghẹt quyền tự do ngôn luận.

Một người tham gia biểu tình chia sẻ rằng giới trẻ Nepal đã sử dụng mạng xã hội để phanh phui "cuộc sống xa hoa của gia đình và con cái các chính trị gia, công chức tham nhũng". Chính vì vậy, chính phủ được cho là đã phản ứng bằng cách siết chặt kiểm soát các nền tảng trực tuyến.

Trước sức ép ngày càng tăng từ các cuộc biểu tình, Chính phủ Nepal đã quyết định dỡ bỏ lệnh cấm vào ngày 8 tháng 9. Tuy nhiên, làn sóng phản đối vẫn không ngừng leo thang, dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng.

1 Quan Chuc Cong San Nepal Tu Chuc Sau Lan Song Bieu Tinh Du Doi

Thủ tướng Nepal K.P. Sharma Oli tuyên bố từ chức ngày 9-9 - Ảnh: AFP

Hành trình chính trị của K.P. Sharma Oli

Khadga Prasad Sharma Oli, sinh năm 1952, đã bắt đầu con đường sự nghiệp chính trị với tư tưởng cộng sản từ năm 1966, khi mới 14 tuổi. Ông chính thức gia nhập Đảng Cộng sản Nepal vào năm 1970 và đã tích cực tham gia các hoạt động chính trị chống lại chế độ quân chủ, dẫn đến việc bị giam giữ nhiều lần với tổng cộng 14 năm tù.

Sau khi Nepal tái lập chế độ đa đảng vào năm 1991, ông Oli đã trở thành nghị sĩ. Từ năm 1994 đến 1995, ông đảm nhiệm vị trí Thứ trưởng Bộ Nội vụ trong một chính phủ liên hiệp. Sự nghiệp đảng phái của ông tiếp tục phát triển, và đến năm 2006, ông được giao trọng trách Thứ trưởng Bộ Ngoại giao. Năm 2008, ông trở thành Phó Chủ tịch Đảng Cộng sản Nepal (Liên minh Marx-Lenin).

Tháng 7 năm 2014, tại Đại hội Đảng lần thứ 9, ông Oli đã được bầu làm Chủ tịch Đảng và giữ chức vụ này cho đến nay, với hai lần tái đắc cử vào các năm 2018 và 2021. Ông cũng từng đảm nhiệm chức vụ Thủ tướng Nepal trong các giai đoạn: 2015-2016, 2018-2021, tháng 3 năm 2024 đến tháng 7 năm 2024, và tháng 7 năm 2024 đến tháng 9 năm 2025. Tổng cộng, ông đã có khoảng 5 năm 5 tháng tại vị tính đến ngày từ chức 9 tháng 9 vừa qua.

2 Quan Chuc Cong San Nepal Tu Chuc Sau Lan Song Bieu Tinh Du Doi

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Thủ tướng Nepal KP Sharma Oli duyệt Đội Danh dự Quân đội nhân dân Việt Nam. (Ảnh: Thống Nhất/TTXVN)

Đánh giá về vai trò chính trị của ông Oli

Việc ông Oli và nội các nhanh chóng từ chức chỉ sau 24 giờ biểu tình của sinh viên đã khiến nhiều người đánh giá ông là một chính trị gia yếu ớt và thiếu kinh nghiệm. Tuy nhiên, thực tế cho thấy ông Oli đã giữ chức Thủ tướng Nepal tới 4 lần, trong một bối cảnh đất nước này có tới 14 chính phủ trong vòng 17 năm (từ 2008 đến 2025), điều này vẽ nên một bức tranh khác.

Sự liên tục trở lại nắm quyền, dù phải đối mặt với các liên minh tan rã, khủng hoảng chính trị và thậm chí là việc Tòa án Tối cao Nepal tuyên bố hành động giải tán quốc hội của ông là vi hiến, minh chứng ông là một cáo già chính trị lão luyện và mưu mô. Ông Oli không phải là người tự nguyện từ bỏ quyền lực.

Ngay cả trước ngày 9 tháng 9, hành động ngang nhiên cấm tất cả các nền tảng mạng xã hội đã cho thấy mức độ chuyên chế và sự coi thường người dân của vị thủ tướng này. Việc ông Oli rời khỏi chức vụ và nhanh chóng tìm nơi tị nạn chỉ chứng tỏ ông đã nhận ra tình hình vượt ngoài tầm kiểm soát. Ngay cả khi sử dụng lực lượng cảnh sát đặc nhiệm để đàn áp người biểu tình, ông cũng không thể cứu vãn tình thế.

Chỉ trong một ngày, hai bộ trưởng đã chủ động từ chức và lên án chính phủ đàn áp dẫm máu người dân. Tiếp đó, tư gia của hàng trăm quan chức và cảnh sát đã bị người biểu tình tấn công. Những bộ trưởng và quan chức chính phủ không kịp rút lui đã bị người biểu tình bắt giữ, đánh đập và làm nhục trên đường phố.

Cả dinh thự thủ tướng và các biệt thự riêng của ông Oli cũng đã bị đốt cháy. Bản thân ông Oli đã yêu cầu tướng Ashok Raj Sigdel, Tư lệnh Quân đội Nepal, can thiệp để dẹp loạn người biểu tình. Tuy nhiên, vị tướng này đã từ chối và yêu cầu ông Oli từ chức để nhận được sự hỗ trợ di tản, nhằm bảo toàn tính mạng.

Cuộc biểu tình diễn ra không có lãnh đạo hay kế hoạch rõ ràng, mà bùng lên sau nhiều năm người dân Nepal dồn nén sự bất mãn trước những bất công phải chịu đựng.

3 Quan Chuc Cong San Nepal Tu Chuc Sau Lan Song Bieu Tinh Du Doi

Với tư cách là một cáo già chính trị, ông Oli đã nhận ra rằng nếu không đưa ra quyết định nhanh chóng, người tiếp theo bị dân chúng lôi kéo, làm nhục trên đường phố như một con vật hoang dã chính là bản thân ông. Sau khi từ chức, ông cùng vợ đã đến tị nạn tại Dubai.

Thu Phương - © Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC


© 2025 | Tạp chí NƯỚC ĐỨC



 

Bài liên quan