Bản kế hoạch phát triển 10 năm này được soạn thảo bởi con rể Tổng thống là Jared Kushner, đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff cùng hai cố vấn cấp cao của Nhà Trắng. Hiện tại, nhóm thực hiện đang kêu gọi các quốc gia đầu tư thông qua một bản thuyết trình PowerPoint dài 32 trang. Tài liệu này chi tiết hóa việc biến những đống đổ nát thành các khu nghỉ dưỡng bãi biển sang trọng.
Tầm nhìn về một Gaza thông minh và thịnh vượng
Hình ảnh minh họa kế hoạch các hòn đảo nhân đạo tại Gaza trong giai đoạn chuyển tiếp, hiển thị các thành phố tạm cư và tuyến đường cứu trợ.
Kế hoạch do Mỹ soạn thảo dự kiến việc tái thiết Gaza sẽ diễn ra theo nhiều giai đoạn khác nhau. Theo báo cáo từ Wall Street Journal, Gaza sẽ chứng kiến sự xuất hiện của các khách sạn hạng sang và hệ thống đường sắt tốc độ cao. Ngoài ra, mạng lưới điện thông minh tối ưu hóa bằng trí tuệ nhân tạo sẽ tạo nên một cuộc cách mạng cho dải bờ biển Địa Trung Hải này.
Mục tiêu của dự án là biến khu vực này thành một siêu đô thị nhộn nhịp và hiện đại bậc nhất khu vực. Đoạn tóm tắt điều hành trong bản thuyết trình nhấn mạnh rằng sự tàn phá tại Gaza là rất nghiêm trọng, nhưng đó cũng là cơ hội để phát triển. Các nhà hoạch định tin rằng đây là dịp để xây dựng một cửa ngõ thịnh vượng tại Trung Đông với thiết kế đô thị và công nghệ tiên tiến.
Tổng chi phí 112 tỷ USD sẽ được phân bổ trong vòng 10 năm tới. Trong đó, phía Mỹ đồng ý đóng vai trò trụ cột khi bảo trợ khoảng 60 tỷ USD dưới hình thức các khoản tài trợ và bảo lãnh nợ. Nguồn vốn này dự kiến sẽ được huy động thông qua các quỹ công nghiệp và đầu tư quốc tế.
Quản trị bằng công nghệ và các tiêu chuẩn mới
Một trang thuyết trình chi tiết về việc biến Gaza thành một thành phố thông minh với các dịch vụ điều hành dựa trên công nghệ.
Một trong những nội dung trọng tâm của Project Sunrise là xây dựng Gaza trở thành một thành phố thông minh. Đề xuất này bao gồm việc thiết lập các dịch vụ và hệ thống quản trị dựa trên nền tảng kỹ thuật số. Điều này được kỳ vọng sẽ mang lại sự minh bạch và hiệu quả trong việc vận hành bộ máy chính quyền mới.
Dự án còn kêu gọi thành lập một Văn phòng Kỹ thuật số Trưởng và một phòng thí nghiệm đổi mới sáng tạo. Những cơ quan này sẽ chịu trách nhiệm xác định các tiêu chuẩn kỹ thuật và hướng dẫn việc hoạch định chính sách. Kế hoạch này được phát triển trong vòng 45 ngày qua với sự tham vấn từ các chuyên gia an ninh Israel về lộ trình thực hiện.
Tuy nhiên, bản thuyết trình hiện vẫn chưa đi vào chi tiết cụ thể về danh sách các quốc gia hoặc công ty sẽ tham gia đầu tư. Nhiều nhà quan sát đang chờ đợi những thông tin rõ ràng hơn về các đối tác chiến lược sẽ rót vốn vào quỹ tái thiết khổng lồ này.
Những thách thức thực tế và rào cản chính trị
Gaza đã hứng chịu hàng nghìn đợt không kích kể từ khi cuộc xung đột bùng phát vào năm 2023 khiến hạ tầng bị hủy hoại nặng nề.
Mặc dù kế hoạch vạch ra các giai đoạn xây dựng rất chi tiết, nó lại thiếu đi một yếu tố then chốt. Bản thảo không cung cấp thông tin về nơi cư trú cho 2 triệu người Palestine có thể bị mất chỗ ở trong quá trình thi công quy mô lớn. Đây là một vấn đề nhân đạo cấp bách khi dải Gaza hiện đang đối mặt với sự khủng hoảng trầm trọng.
Ước tính có khoảng 68 triệu tấn đống đổ nát đang bao phủ Gaza sau hai năm chiến tranh khốc liệt. Hàng nghìn cuộc không kích đã san phẳng các thành phố, tạo ra một khối lượng công việc khổng lồ chỉ riêng cho khâu dọn dẹp mặt bằng. Những thách thức về thực địa là rất lớn trước khi bất kỳ viên gạch đầu tiên nào của thành phố thông minh được đặt xuống.
Các quan chức Mỹ nắm rõ nội dung đề xuất vẫn tỏ ra hoài nghi về khả năng thực thi của dự án. Một điều kiện tiên quyết mang tính bắt buộc là lực lượng Hamas phải đồng ý giải giáp vũ khí hoàn toàn. Đây được xem là một yêu cầu rất khó đạt được trong bối cảnh chính trị và quân sự hiện nay tại khu vực.
Trong một diễn biến liên quan, đặc phái viên Steve Witkoff đã có cuộc gặp tại Miami vào thứ Bảy vừa qua. Ông đã làm việc với các phái đoàn cấp cao từ Ai Cập, Thổ Nhĩ Kỳ và Qatar. Nội dung cuộc họp xoay quanh việc triển khai giai đoạn hai của kế hoạch ngừng bắn tại Gaza, tạo tiền đề cho các bước đi tiếp theo.
Vũ Bình Minh - © Báo TIN TỨC VIỆT ĐỨC
Theo The New York Times
© 2025 | Tạp chí NƯỚC ĐỨC