Bạn là cha mẹ người nước ngoài và đang thắc mắc liệu con mình sinh ra tại Đức có được quốc tịch Đức hay không? Bài viết này sẽ làm rõ các nguyên tắc quan trọng như nơi sinh, huyết thống và quyền giữ song tịch theo quy định của luật pháp Đức.
Việc sinh con tại một quốc gia khác có thể đặt ra nhiều câu hỏi pháp lý phức tạp, đặc biệt là liên quan đến quốc tịch của đứa trẻ. Đối với các bậc cha mẹ người nước ngoài đang sinh sống và làm việc tại Đức, một trong những mối quan tâm hàng đầu là liệu con cái của họ, được sinh ra trên lãnh thổ Đức, có được tự động cấp quốc tịch Đức hay không.
Luật quốc tịch Đức, trải qua nhiều lần sửa đổi, đã thiết lập các nguyên tắc rõ ràng về vấn đề này. Các quy định hiện hành cố gắng cân bằng giữa quyền lợi của cá nhân và lợi ích của nhà nước, đồng thời thích ứng với thực tế đa văn hóa của xã hội Đức.
Để giúp các gia đình có cái nhìn tổng quan, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về ba nguyên tắc chính chi phối việc cấp quốc tịch Đức cho trẻ em: nguyên tắc nơi sinh (Jus Soli), nguyên tắc huyết thống (Jus Sanguinis) và các quy định về quyền giữ song tịch.
Nguyên tắc nơi sinh (Jus Soli)
Theo nguyên tắc nơi sinh, hay còn gọi là Jus Soli (Luật đất), một đứa trẻ sinh ra tại Đức có thể tự động nhận quốc tịch Đức ngay từ khi chào đời, ngay cả khi cha mẹ là công dân nước ngoài. Tuy nhiên, việc cấp quốc tịch này không phải là vô điều kiện.
Để đứa trẻ được hưởng quốc tịch Đức theo nguyên tắc Jus Soli, ít nhất một trong hai phụ huynh phải đáp ứng các yêu cầu sau: đã cư trú hợp pháp tại Đức ít nhất tám năm và đang sở hữu giấy phép định cư (Niederlassungserlaubnis) hoặc một giấy phép cư trú không giới hạn tương đương.
Khi các điều kiện này được thỏa mãn, đứa trẻ sẽ tự động trở thành công dân Đức tại thời điểm sinh ra. Điều này thường dẫn đến việc trẻ có quyền song tịch ngay từ đầu, tức là sở hữu cả quốc tịch Đức và quốc tịch của cha mẹ.
Nguyên tắc huyết thống (Jus Sanguinis)
Bên cạnh nguyên tắc nơi sinh, luật quốc tịch Đức cũng áp dụng mạnh mẽ nguyên tắc huyết thống, hay Jus Sanguinis (Luật máu). Theo nguyên tắc này, quốc tịch của một đứa trẻ được xác định dựa trên quốc tịch của cha mẹ, bất kể nơi sinh của đứa trẻ là ở đâu.
Nếu ít nhất một trong hai phụ huynh là công dân Đức tại thời điểm sinh của đứa trẻ, thì đứa trẻ đó sẽ tự động được công nhận là công dân Đức. Điều này có nghĩa là một đứa trẻ sinh ra ở nước ngoài vẫn có thể là công dân Đức nếu cha hoặc mẹ là người Đức.
Nguyên tắc Jus Sanguinis đảm bảo sự liên tục của quốc tịch trong gia đình và là nền tảng lịch sử của luật quốc tịch Đức.
Quyền giữ song tịch
Trong nhiều năm, luật pháp Đức thường không khuyến khích việc giữ song tịch đối với người lớn. Tuy nhiên, đối với trẻ em sinh ra tại Đức theo nguyên tắc Jus Soli, quy định về song tịch đã linh hoạt hơn đáng kể.
Trước đây, những đứa trẻ này thường phải lựa chọn giữa quốc tịch Đức và quốc tịch của cha mẹ khi đến tuổi trưởng thành (thường là 21 tuổi), theo một quy định gọi là "Optionspflicht" (Nghĩa vụ lựa chọn). Tuy nhiên, quy định này đã được nới lỏng đáng kể từ năm 2014, đặc biệt đối với những người sinh ra tại Đức và đã gắn bó với cuộc sống ở đây.
Hiện tại, trẻ em sinh ra tại Đức từ cha mẹ không phải là người Đức và đã nhận được quốc tịch Đức theo nguyên tắc Jus Soli, có thể giữ cả hai quốc tịch mà không cần phải lựa chọn nếu chúng đáp ứng một số tiêu chí nhất định. Các tiêu chí này bao gồm việc đã sinh sống thường xuyên ở Đức trong tám năm, hoặc đã học tập tại một trường học ở Đức ít nhất sáu năm, hoặc đã hoàn thành việc học nghề hoặc tốt nghiệp trung học phổ thông tại Đức.
Điều này phản ánh sự thay đổi trong quan điểm của Đức về hội nhập và đa văn hóa, công nhận thực tế rằng nhiều người có thể có mối liên hệ sâu sắc với cả Đức và quốc gia gốc của gia đình họ. Các thay đổi pháp lý gần đây và sắp tới cũng đang hướng tới việc đơn giản hóa hơn nữa quyền giữ song tịch cho các trường hợp khác, cho thấy một xu hướng cởi mở hơn trong luật quốc tịch Đức.
© 2025 | Tạp chí NƯỚC ĐỨC