Chính phủ Đức đã bày tỏ sự phản đối rõ ràng đối với đề xuất của Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen về việc tăng đáng kể ngân sách chung của liên minh. Động thái này diễn ra trong bối cảnh các quốc gia thành viên đang phải vật lộn để ổn định tài chính trong nước.
Chính phủ Đức vừa chính thức lên tiếng phản đối mạnh mẽ kế hoạch của Chủ tịch Ủy ban châu Âu, bà Ursula von der Leyen, về việc tăng đáng kể ngân sách chung của Liên minh châu Âu (EU) trong giai đoạn tài chính sắp tới. Quyết định này được đưa ra trong bối cảnh khu vực đang đối mặt với những thách thức kinh tế vĩ mô phức tạp, và nó làm nổi bật sự chia rẽ trong quan điểm về mức độ và cách thức chi tiêu ở cấp độ châu Âu.
Phản đối từ Berlin
Phát ngôn viên chính phủ Đức, ông Stefan Kornelius, đã khẳng định lập trường rõ ràng của Berlin. Ông Kornelius nhấn mạnh rằng trong tình hình hiện tại, khi các quốc gia thành viên EU đang phải vật lộn để giữ ổn định tài chính quốc gia, việc đề xuất tăng chi tiêu ở cấp độ châu Âu là điều không thể thuyết phục được người dân.
Quan điểm của Đức phản ánh một mối lo ngại sâu sắc về gánh nặng tài chính đối với các nền kinh tế quốc gia. Nhiều nước thành viên đang phải đối mặt với:
- Áp lực lạm phát cao kéo dài.
- Chi phí năng lượng gia tăng đáng kể.
- Nhu cầu tái thiết kinh tế sau đại dịch COVID-19.
- Sự cần thiết phải củng cố ngân sách quốc gia.
Việc tăng đóng góp vào ngân sách EU trong bối cảnh này được coi là một thách thức lớn, có thể gây ra sự phản đối từ cử tri và các đảng đối lập ở trong nước.
Kế hoạch của Chủ tịch Ủy ban châu Âu
Kế hoạch của bà Ursula von der Leyen, một chính trị gia dày dạn kinh nghiệm và từng là Bộ trưởng Quốc phòng Đức, tập trung vào việc tăng cường đầu tư vào các lĩnh vực chiến lược quan trọng. Mục tiêu chính của bà là đẩy mạnh chi tiêu cho an ninh và quốc phòng. Điều này được coi là phản ứng trực tiếp đối với bối cảnh địa chính trị thay đổi nhanh chóng, đặc biệt là sau cuộc xung đột ở Ukraine.
Bà von der Leyen tin rằng một ngân sách EU lớn hơn sẽ cho phép liên minh:
- Phát triển khả năng phòng thủ chung mạnh mẽ hơn.
- Đầu tư vào nghiên cứu và phát triển công nghệ quốc phòng tiên tiến.
- Tăng cường khả năng ứng phó với các mối đe dọa an ninh mạng.
- Giảm sự phụ thuộc vào các đối tác bên ngoài trong lĩnh vực an ninh.
Ngoài an ninh và quốc phòng, các đề xuất của bà có thể còn bao gồm tăng cường đầu tư vào năng lượng xanh, chuyển đổi số và các ưu tiên chiến lược khác nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh và tự chủ của EU trên trường quốc tế. Tuy nhiên, trọng tâm chính của cuộc tranh luận hiện nay là chi tiêu quốc phòng.
Bối cảnh kinh tế và chính trị châu Âu
Cuộc tranh luận về ngân sách EU không phải là mới, nhưng nó trở nên gay gắt hơn trong bối cảnh kinh tế hiện tại. Các cuộc đàm phán về Khung Tài chính Đa niên (MFF) của EU luôn là một quá trình phức tạp, với sự đối đầu giữa các quốc gia đóng góp ròng (như Đức, Hà Lan, Thụy Điển) muốn giữ chi tiêu thấp và các quốc gia hưởng lợi ròng muốn có thêm nguồn lực.
Quan điểm của Đức phản ánh một nguyên tắc tài chính thận trọng. Berlin thường nhấn mạnh sự cần thiết của quản lý tài chính chặt chẽ và trách nhiệm ngân sách. Lập trường này có thể nhận được sự đồng tình từ một số quốc gia thành viên khác có tư duy tương tự về kỷ luật tài khóa.
Ngược lại, những người ủng hộ việc tăng ngân sách EU lập luận rằng đây là thời điểm cần thiết để đầu tư vào tương lai của liên minh. Họ cho rằng các thách thức toàn cầu (như biến đổi khí hậu, cạnh tranh địa chính trị, an ninh năng lượng) đòi hỏi một phản ứng tập thể mạnh mẽ hơn, và điều đó cần có nguồn lực tài chính tương xứng.
Tác động và triển vọng
Việc Đức, nền kinh tế lớn nhất và là quốc gia đóng góp lớn nhất cho ngân sách EU, công khai phản đối có thể tạo ra một rào cản đáng kể cho kế hoạch của bà von der Leyen. Để một đề xuất ngân sách được thông qua, nó cần sự đồng thuận rộng rãi từ tất cả các quốc gia thành viên.
Cuộc tranh cãi này sẽ là một phép thử quan trọng đối với sự đoàn kết và khả năng ra quyết định của EU. Nó buộc các nhà lãnh đạo phải cân bằng giữa các ưu tiên quốc gia và nhu cầu chung của liên minh. Các cuộc đàm phán trong tương lai có thể sẽ rất căng thẳng, và có thể dẫn đến một trong các kịch bản sau:
- Tìm kiếm một sự thỏa hiệp, có thể là tăng ngân sách nhưng với mức độ thấp hơn nhiều so với đề xuất ban đầu.
- Chuyển hướng sang các cơ chế tài trợ thay thế cho các dự án an ninh và quốc phòng cụ thể, thay vì thông qua ngân sách chung.
- Tiếp tục duy trì mức ngân sách hiện tại với một số điều chỉnh nhỏ về phân bổ.
Dù kết quả là gì, lập trường của Đức cho thấy rằng việc gia tăng chi tiêu chung ở cấp độ châu Âu sẽ đòi hỏi một sự biện minh rất thuyết phục và một sự đồng thuận chính trị mạnh mẽ, điều mà hiện tại vẫn còn là một thách thức lớn.
© 2025 | Tạp chí NƯỚC ĐỨC