Ngày 15 tháng 7 năm 2025, nhiều chính trị gia hàng đầu của đảng Xanh tại Đức đã kêu gọi Liên minh châu Âu (EU) đưa lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran (IRGC) vào danh sách các tổ chức khủng bố. Động thái này xuất phát từ mối quan ngại sâu sắc về các hành vi đàn áp và tấn công đối lập của chế độ Tehran.
Ngày 15 tháng 7 năm 2025, một số chính trị gia chủ chốt thuộc đảng Xanh của Đức đã chính thức lên tiếng yêu cầu Liên minh châu Âu (EU) xem xét đưa lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) vào danh sách các tổ chức khủng bố. Động thái này, xuất phát từ Berlin, phản ánh sự gia tăng mối lo ngại sâu sắc trong cộng đồng quốc tế về các hành vi của chế độ Tehran, đặc biệt là những hoạt động đàn áp, bắt bớ và tấn công nhắm vào các lực lượng đối lập cả trong và ngoài lãnh thổ Iran. Yêu cầu này không chỉ là một thông điệp chính trị mạnh mẽ mà còn mở ra một cuộc tranh luận quan trọng về chính sách đối ngoại của EU đối với Iran.
Phản ánh mối quan ngại sâu sắc
Các nghị sĩ Đức, đặc biệt là những người đến từ đảng Xanh, đã trình bày nhiều bằng chứng và lý do để ủng hộ việc liệt IRGC vào danh sách khủng bố. Họ nhấn mạnh rằng IRGC không chỉ đơn thuần là một lực lượng quân sự bảo vệ chế độ mà còn là công cụ chính trong việc duy trì sự kiểm soát và đàn áp đối với người dân Iran.
Những hành vi đáng báo động của IRGC bao gồm:
- Tham gia sâu vào việc đàn áp các cuộc biểu tình ôn hòa, bắt giữ và giam cầm hàng ngàn người tham gia.
- Điều hành một mạng lưới nhà tù rộng lớn, nơi diễn ra các vụ tra tấn và vi phạm nhân quyền nghiêm trọng đối với các nhà hoạt động và người bất đồng chính kiến.
- Thực hiện các chiến dịch ám sát hoặc bắt cóc các nhà hoạt động đối lập đang sống lưu vong ở nước ngoài, gây ra mối đe dọa an ninh quốc tế.
Một trong những luận điểm cốt lõi được các nhà lập pháp Đức đưa ra là: "Không thể có một mối quan hệ ngoại giao bình thường với một tổ chức gieo rắc nỗi sợ và đàn áp phụ nữ, giới trẻ và đối lập." Quan điểm này phản ánh sự kiên quyết trong việc đặt quyền con người và các giá trị dân chủ lên hàng đầu trong quan hệ đối ngoại. Việc IRGC bị cáo buộc vi phạm nhân quyền có hệ thống và hỗ trợ các nhóm khủng bố trong khu vực đã làm gia tăng áp lực lên EU để có hành động cứng rắn hơn. Nhiều báo cáo độc lập từ các tổ chức nhân quyền quốc tế cũng liên tục chỉ ra vai trò của IRGC trong việc đàn áp tàn bạo các cuộc biểu tình. Đặc biệt, phong trào "Phụ nữ, Cuộc sống, Tự do" gần đây đã phơi bày rõ ràng mức độ nghiêm trọng của những vi phạm này.
Tranh cãi nội bộ EU và những lo ngại
Mặc dù áp lực từ Đức là rất lớn, đề xuất liệt IRGC vào danh sách khủng bố đang vấp phải những tranh cãi gay gắt trong nội bộ Liên minh châu Âu. Một số quốc gia thành viên bày tỏ sự quan ngại sâu sắc về những phản ứng tiềm tàng từ phía Tehran nếu EU thực hiện động thái này.
Những lo ngại chính bao gồm:
- **Nguy cơ leo thang căng thẳng khu vực:** Các nhà ngoại giao lo sợ rằng việc liệt IRGC vào danh sách đen có thể dẫn đến sự trả đũa từ Iran, bao gồm cả việc tăng cường các cuộc tấn công nhắm vào lợi ích của phương Tây hoặc các đồng minh của họ trong khu vực Trung Đông.
- **Ảnh hưởng đến đàm phán hạt nhân:** Một số quốc gia cho rằng hành động này có thể làm phức tạp thêm hoặc thậm chí phá vỡ hoàn toàn các nỗ lực đàm phán nhằm khôi phục thỏa thuận hạt nhân Iran (JCPOA), một mục tiêu quan trọng để ngăn chặn Iran phát triển vũ khí hạt nhân.
- **An toàn của công dân EU tại Iran:** Có lo ngại rằng Tehran có thể bắt giữ hoặc trục xuất công dân EU đang sinh sống và làm việc tại Iran để trả đũa, gây ra khủng hoảng con tin hoặc các vấn đề ngoại giao phức tạp khác.
Các quốc gia như Pháp và Áo, dù cũng chia sẻ mối lo ngại về hành vi của Iran, nhưng lại ưu tiên con đường ngoại giao và duy trì kênh liên lạc mở để tránh sự đối đầu trực tiếp. Họ lập luận rằng việc đối đầu trực tiếp có thể gây phản tác dụng và đẩy Iran vào quỹ đạo cô lập hơn. Điều này có thể dẫn đến các hành vi cực đoan hơn từ phía Tehran.
Áp lực từ Berlin và triển vọng tương lai
Bất chấp những quan ngại và tranh cãi, áp lực từ Berlin đang ngày càng gia tăng. Đức, với tư cách là một trong những nền kinh tế lớn nhất và có tiếng nói quan trọng nhất trong EU, đã cho thấy quyết tâm mạnh mẽ trong việc thúc đẩy vấn đề này. Các chính trị gia Đức tin rằng việc không hành động sẽ chỉ khuyến khích chế độ Tehran tiếp tục các hành vi vi phạm nhân quyền và gây bất ổn khu vực.
Tương lai của đề xuất này sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố:
- **Sự đồng thuận trong EU:** EU cần sự đồng thuận của tất cả 27 quốc gia thành viên để đưa một tổ chức vào danh sách khủng bố. Điều này đòi hỏi những cuộc đàm phán và thuyết phục phức tạp.
- **Tình hình địa chính trị khu vực:** Bất kỳ diễn biến nào trong khu vực Trung Đông cũng có thể ảnh hưởng đến quyết định của EU.
- **Phản ứng của Iran:** Cách Iran phản ứng với các động thái của EU cũng sẽ là một yếu tố quan trọng.
Cuộc tranh luận chắc chắn sẽ lan rộng và trở thành một trong những điểm nóng trong chương trình nghị sự đối ngoại của EU trong thời gian tới. Việc đưa IRGC vào danh sách khủng bố không chỉ là một động thái tượng trưng mà còn có thể có những tác động pháp lý và kinh tế sâu rộng. Điều này bao gồm việc đóng băng tài sản và cấm đi lại đối với các thành viên của tổ chức này. Đây là một bước đi đầy rủi ro nhưng cũng có thể mang lại hiệu quả trong việc gây áp lực lên chế độ Iran để thay đổi các chính sách đàn áp và gây bất ổn.
© 2025 | Tạp chí NƯỚC ĐỨC