Mùa hè năm 2025 đang chứng kiến châu Âu chìm trong đợt nắng nóng thiêu đốt và tình trạng hạn hán nghiêm trọng, gây ra nhiều hậu quả khôn lường. Nhiệt độ cao kỷ lục đã dẫn đến cháy rừng lan rộng, mực nước sông xuống thấp kỷ lục và đe dọa nghiêm trọng đến nông nghiệp cũng như sức khỏe cộng đồng. Tình hình này khẳng định biến đổi khí hậu đã trở thành hiện thực nhức nhối.
Mùa hè năm 2025 đang gieo rắc nỗi kinh hoàng trên khắp châu Âu, với những đợt nắng nóng thiêu đốt và tình trạng hạn hán chưa từng có. Đây không chỉ là một mùa hè nóng bức thông thường, mà là một lời cảnh báo rõ ràng về tác động của biến đổi khí hậu đang diễn ra mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Tình hình đặc biệt nghiêm trọng được ghi nhận tại Đức, nơi mùa xuân vừa qua đã trở thành một trong ba mùa khô hạn nhất kể từ năm 1881, đặt ra những câu hỏi cấp bách về tương lai nguồn nước và môi trường.
Tình trạng hạn hán và cháy rừng lịch sử
Nhiệt độ cao bất thường đã biến nhiều khu vực miền Nam châu Âu thành những vành đai lửa khổng lồ. Từ các cánh rừng ôn đới ở Pháp đến những khu rừng rậm ở Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha, hàng ngàn héc-ta rừng đã bốc cháy dữ dội, thiêu rụi thảm thực vật, phá hủy hệ sinh thái và đe dọa trực tiếp đến cuộc sống của người dân. Các đám cháy rừng này không chỉ gây ra thiệt hại kinh tế khổng lồ mà còn giải phóng một lượng lớn khí thải carbon vào khí quyển, càng làm trầm trọng thêm vấn đề biến đổi khí hậu. Lực lượng cứu hỏa trên khắp châu lục đang phải làm việc không ngừng nghỉ trong điều kiện khắc nghiệt, thường xuyên phải đối mặt với nguy hiểm để kiểm soát ngọn lửa đang lan rộng.
Bên cạnh đó, tình trạng khô hạn kéo dài đã khiến mực nước của nhiều con sông lớn, huyết mạch giao thông và nguồn sống của nhiều quốc gia, xuống mức thấp kỷ lục. Các con sông nổi tiếng như Rhein (Đức) hay Elbe (Cộng hòa Séc và Đức) chỉ còn là những dòng chảy nhỏ hẹp, với nhiều đoạn lộ rõ đáy sông khô cằn. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến cảnh quan mà còn gây ra những hệ lụy nghiêm trọng cho nhiều ngành kinh tế.
Sông cạn và tác động kinh tế
Sự cạn kiệt của các con sông có tác động sâu rộng đến nền kinh tế châu Âu, đặc biệt là vận tải đường thủy và sản xuất năng lượng:
- Vận tải đường thủy: Các tàu thuyền vận chuyển hàng hóa trên sông Rhein không thể chở đầy tải do mực nước quá thấp, làm tăng chi phí và gây ách tắc chuỗi cung ứng. Nhiều công ty buộc phải chuyển sang vận tải đường bộ hoặc đường sắt, đẩy chi phí lên cao.
- Sản xuất năng lượng: Nhiều nhà máy điện sử dụng nước sông để làm mát. Mực nước thấp và nhiệt độ nước tăng cao buộc các nhà máy này phải giảm công suất hoặc ngừng hoạt động tạm thời, làm gia tăng nguy cơ thiếu hụt điện năng.
- Nông nghiệp: Nông dân là những người chịu thiệt hại nặng nề nhất. Hàng ngàn héc-ta đồng ruộng nứt nẻ, cây trồng héo úa, và nguy cơ mất mùa đang lơ lửng trên đầu. Các loại cây trồng chủ lực đều bị ảnh hưởng nghiêm trọng, đẩy giá lương thực lên cao và đe dọa an ninh lương thực.
Mối đe dọa đối với sức khỏe cộng đồng và đời sống đô thị
Đợt nắng nóng cực đoan này không chỉ gây thiệt hại về kinh tế mà còn đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là các nhóm dễ bị tổn thương như người già, trẻ em và những người mắc bệnh mãn tính. Họ có nguy cơ cao bị sốc nhiệt, mất nước, đột quỵ và các biến chứng sức khỏe khác. Hệ thống y tế tại nhiều quốc gia đang phải đối mặt với áp lực lớn khi số lượng bệnh nhân liên quan đến nắng nóng tăng vọt.
Các thành phố lớn trên khắp châu Âu, từ Paris (Pháp), Berlin (Đức) đến Madrid (Tây Ban Nha), đã phải phát đi cảnh báo đỏ, kêu gọi người dân thực hiện các biện pháp phòng ngừa khẩn cấp:
- Hạn chế ra ngoài vào buổi trưa.
- Uống nhiều nước.
- Tránh vận động mạnh ngoài trời.
- Sử dụng quạt, điều hòa hoặc tìm đến các trung tâm làm mát công cộng.
- Kiểm tra và hỗ trợ những người thân, hàng xóm dễ bị tổn thương.
Hiệu ứng "đảo nhiệt đô thị" cũng làm trầm trọng thêm tình hình, khi các bề mặt bê tông và nhựa đường hấp thụ nhiệt và tỏa ra vào ban đêm, khiến nhiệt độ không thể giảm xuống đủ thấp, ảnh hưởng đến giấc ngủ và khả năng phục hồi của cơ thể.
Lời kêu cứu từ một châu lục và hành động ứng phó
Châu Âu đang lên tiếng cầu cứu, gửi đi một thông điệp rõ ràng rằng biến đổi khí hậu không còn là câu chuyện của tương lai xa xôi, mà đã trở thành hiện thực đầy nhức nhối của hôm nay. Các nhà khoa học, chính phủ và người dân đang cùng nhau đối mặt với những thách thức chưa từng có. Để ứng phó với tình hình này, nhiều quốc gia đang đẩy mạnh các sáng kiến như:
- Đầu tư vào hệ thống cảnh báo sớm và kế hoạch ứng phó khẩn cấp.
- Thúc đẩy các giải pháp tiết kiệm nước và quản lý tài nguyên nước hiệu quả.
- Phát triển cơ sở hạ tầng xanh trong đô thị để giảm hiệu ứng đảo nhiệt.
- Chuyển đổi sang năng lượng tái tạo.
- Nâng cao nhận thức cộng đồng về biến đổi khí hậu.
Mùa hè năm 2025 là một lời nhắc nhở mạnh mẽ về sự cấp bách của việc hành động toàn cầu. Chỉ khi có sự chung tay của tất cả các quốc gia, chúng ta mới có thể hy vọng giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu và bảo vệ hành tinh cho các thế hệ tương lai.
© 2025 | Tạp chí NƯỚC ĐỨC