Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều cho biết buồn khi nghe tin cây bút gạo cội qua đời vào mùng 2 Tết. Ông nói: "Nhà thơ Giang Nam đã chọn Tổ quốc và thơ ca là lẽ sống đời mình. Suốt đời, ông đã đi trên con đường ấy. Không có bất cứ điều gì, không có thách thức nào có thể thay đổi con đường của ông. Ông sống hiền như cây, kiên định như cây, mạnh mẽ như cây và nở hoa kết trái như cây trong gió bão".
Bài thơ Quê hương của Giang Nam
Nhà thơ Giang Nam. Ảnh: Báo Người Lao Động
Hồi tháng 5 năm ngoái, UBND tỉnh Khánh Hòa kiến nghị Thủ tướng bổ sung xét tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học, nghệ thuật cho nhà thơ Giang Nam. Đề xuất dựa trên nguyện vọng của giới văn nghệ sĩ, vì nhà thơ cao tuổi, sức khỏe yếu. Tuy nhiên, ông không có tên trong danh sách nhận giải cuối cùng, do công tác xét tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học, nghệ thuật năm 2021 khi ấy đã hoàn tất.
Giang Nam tên thật Nguyễn Sung, sinh năm 1929 ở làng Bình Trị, xã Ninh Bình, huyện Ninh Hoà (Khánh Hòa). Ông tham gia cách mạng từ năm 1945, là nguyên phó tổng thư ký Hội Văn nghệ giải phóng miền Nam kiêm tổng biên tập báo Văn Nghệ Giải Phóng và ủy viên Ban Tuyên huấn khu Sài Gòn - Gia Định...
Quê hương là bài thơ nổi tiếng nhất trong sự nghiệp của ông, nguyên mẫu của "cô gái nhà bên" là vợ ông, bà Phan Thị Chiều, quê ở Nha Trang. Ông sáng tác bài thơ năm 1960, tại căn cứ của Tỉnh ủy Khánh Hòa dưới chân núi Hòn Dù khi nghe hung tin vợ con bị bắt và thủ tiêu. Cuối năm 1961, khi đang ở căn cứ tại Củ Chi (TP HCM), ông bất ngờ biết người thân vẫn còn sống, đã về quê tại Nha Trang an toàn. Giang Nam cảm xúc lại dâng trào mãnh liệt và làm tiếp hai bài thơ: Ngày mai đi đón em và Con còn sống.
Ông còn là tác giả nhiều bài thơ nổi tiếng như Nghe em vào đại học, Tiếng nói Việt Nam... Ngoài thơ, Giang Nam còn sáng tác văn xuôi, chủ yếu là truyện ngắn. Ông từng sử dụng một số bút danh khác như Châu Giang, Hà Trung, Lê Minh... Ông được tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật lần thứ nhất năm 2001, giải nhì về thơ tạp chí Văn Nghệ năm 1961 (bài Quê hương), Giải thưởng văn học nghệ thuật Nguyễn Đình Chiểu (1960-1965) của Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam về thơ (tập thơ Quê hương).
Hà Thu
Nguồn: VNEXPRESS.NET
© 2024 | Tạp chí NƯỚC ĐỨC