Nhân viên y tế của Lực lượng Vũ trang Canada (CAF) đến Villa Val des Arbres, trung tâm chăm sóc người cao niên ở Montreal, Quebec, Canada, vào ngày 20/4/2020. Ảnh: Christinne Muschi / Reuters
Nghiên cứu ban đầu về virus corona chủng mới đã cho thấy mô hình bất thường ở bệnh nhân COVID-19: nhiều đàn ông chết hơn phụ nữ.
Nhưng Canada dường như đang làm khuynh đảo xu hướng toàn cầu, với dữ liệu mới nhất cho thấy đây là một trong số ít quốc gia có tỷ lệ phụ nữ tử vong và nhiễm bệnh cao hơn nam giới.
Theo thống kê của chính phủ nước này, SARS-CoV-2 đã gây ra sự tàn phá đặc biệt cho tỉnh Quebec, đến nay có hơn 42.000 trường hợp nhiễm virus corona đã được xác nhận và gần 3.500 trường hợp tử vong, cao nhất trong cả nước.
Quebec cũng có sự chênh lệch giới tính lớn nhất trong các trường hợp COVID-19 ở Canada. Tính đến ngày 14 /5, phụ nữ chiếm 59,4% trường hợp virus corona được xác nhận và 54,6% tử vong, Công báo Montreal đưa tin.
Nhưng lý do tại sao?
Mặc dù nghiên cứu vẫn đang được tiến hành và việc thiếu lấy mẫu cộng đồng không cho thấy bức tranh toàn cảnh, một số chuyên gia tin rằng có một số giải thích về lý do tại sao tỉnh Quebec - và Canada nói chung - đang thấy sự khác biệt về giới tính của tỷ lệ nhiễm và tử vong, so với những quốc gia khác trên thế giới.
Quebec - 'ổ dịch' từ các trung tâm chăm sóc người già
Một phần lớn trong cuộc chiến chống virus corona của Quebec là tại các cơ sở chăm sóc dài hạn, Tiến sĩ Donald Sheppard, giáo sư và Chủ tịch của Khoa Vi sinh và Miễn dịch học (MI4) tại Đại học McGill cho biết.
"Một yếu tố là ổ dịch ở Quebec rất khác so với những gì đã thấy ở các tỉnh khác. Đó không phải do sự lây lan của cộng đồng, mà là do sự lây lan trong các cơ sở chăm sóc dài hạn", Sheppard nói.
Một nhân viên y tế nhìn ra cửa sau khi các nhân viên cảnh sát dán miếng dán hình con bướm lên cửa sổ tại một trung tâm nghỉ hưu vào Ngày của Mẹ, sau khi một số cư dân chết vì bệnh virus corona (COVID-19) tại Pickering, Ontario, Canada ngày 10/5/2020. Ảnh: Carlos Osorio / Reuters
Virus này lần đầu tiên biết đến là các thành viên của một gia đình đi du lịch nước ngoài trong thời gian nghỉ đầu tháng 3. Sự thất bại của các nhà chức trách trong việc đáp ứng nhanh chóng và hiệu quả trong những ngày và tuần sau đó đã khiến COVID-19 lan truyền tràn lan trong hàng chục ngôi nhà, theo Tập đoàn Phát thanh Canada (CBC).
Tình hình trở nên tồi tệ hơn bởi sự thiếu hụt nhân lực và thiết bị bảo vệ cá nhân (PPE) khi hàng ngàn nhân viên chăm sóc tại nhà bắt đầu bị nhiễm virus.
Theo dữ liệu của tỉnh, 82% người chết ở Quebec sống trong các trung tâm chăm sóc dài hạn.
Trên hết, phụ nữ chiếm hơn 75% cư dân từ 85 tuổi trở lên trong các trung tâm chăm sóc, theo dữ liệu được trích dẫn trong Công báo Montreal.
"Tôi thực sự nghĩ rằng những gì chúng ta đang thấy là 75% là phụ nữ phơi nhiễm virus và già hơn so với nam giới nên họ có nguy cơ có kết quả xấu."
Hoa bên ngoài nhà dưỡng lão tư nhân Herron ở Dorval, phía tây Montreal vào ngày 16/4/2020. Ảnh: Eric Thomas / AFP via Getty Images
"Vấn đề tồi tệ hơn là độ tuổi trung bình của phụ nữ trong trung tâm chăm sóc dài hạn già hơn so với tuổi trung bình của nam giới. Chúng tôi biết có mối tương quan trực tiếp giữa tuổi và mức độ nghiêm trọng của bệnh này và tỷ lệ tử vong", Sheppard cho biết thêm.
Philip Goulder, một bác sĩ nhi khoa và nhà miễn dịch nghiên cứu tại Đại học Oxford, đồng ý với Sheppard rằng khi chỉ nhìn vào dân số của người già trong cả nước trái ngược với tổng dân số, con số thay đổi.
"Mọi người chưa tính đến khi xem số liệu thống kê nam và nữ, thực tế là không phải 50/50. Nó phải là 60/40, vì phụ nữ sống lâu hơn nam giới", Goulder nói.
Vấn đề bùng phát tại các trung tâm chăm sóc dài hạn cũng đã thấy ở các khu vực khác của Canada. Vào tháng Tư, giám đốc y tế công cộng của Canada Theresa Tam nói rằng gần một nửa số ca tử vong do virus corona được biết đến ở nước này có liên quan đến sự bùng phát tại các cơ sở chăm sóc người già, theo BBC.
Nhân viên y tế cũng bị ảnh hưởng xấu
Một lời giải thích khác cho sự chênh lệch giới tính khác nhau ở Canada có thể là virus đã ảnh hưởng đến các nhân viên y tế tuyến đầu ở nước này.
Phụ nữ chiếm 70% lao động trong lĩnh vực y tế và xã hội trên toàn thế giới, theo báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).
Tại Quebec, con số này cao hơn nhiều, với ước tính là 80% lực lượng lao động bao gồm phụ nữ, theo Fédération de la santé et des services sociaux (FSSS-CSN) - công đoàn lớn nhất đại diện cho nhân viên y tế của tỉnh.
"Vì vậy, dân số nhân viên chăm sóc sức khỏe được ước tính là 80% phụ nữ và nếu bạn nghĩ về những người làm việc tại các trung tâm chăm sóc dài hạn, 90% nhân viên chăm sóc là phụ nữ," Sheppard nói.
Theo CBC, ít nhất 4.000 nhân viên y tế đã xét nghiệm dương tính với COVID-19 tại Quebec.
"Đó là con số quá lớn. 20% các trường hợp nhiễm trong tỉnh là nhân viên y tế," Sheppard nói.
"Chúng tôi đang chứng kiến sự khác biệt rõ rệt giữa đợt bùng phát cộng đồng nhỏ hơn, và sau đó bệnh viện có liên kết bùng phát với nhân viên y tế và bệnh nhân trong vụ dịch", ông nói thêm.
"Nếu chúng ta có thể tách ra dữ liệu cộng đồng ở Quebec, những người không phải là nhân viên chăm sóc sức khỏe và không phải là bệnh nhân của cơ sở chăm sóc dài hạn, tôi thực sự nghĩ rằng chúng ta sẽ thấy rằng sự cân bằng như những quốc gia khác", Bác sĩ Speppard nói.
"Trong cộng đồng, chúng tôi có thể có một hỗn hợp 50/50, nhưng trong các cơ sở chăm sóc dài hạn và nhân viên chăm sóc sức khỏe, nó hoàn toàn lệch về phía phụ nữ," ông nói thêm.
Hầu hết các quốc gia trên thế giới đang có xu hướng khác nhau Các nhà nghiên cứu ở các quốc gia khác đã cố gắng hiểu tại sao đàn ông chiếm tỷ lệ tử vong cao hơn phụ nữ.
Một trong những nghiên cứu đầu tiên xem xét sự khác biệt về giới trong các trường hợp COVID-19 được thực hiện bởi Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Trung Quốc vào đầu năm. Nghiên cứu cho thấy trong số hơn 44.000 bệnh nhân, 2,8% nam giới được chẩn đoán nhiễm virus corona cuối cùng đã chết vào ngày 11/2. Đối với phụ nữ, tỷ lệ tử vong là 1,7%.
Các nhà nghiên cứu nhanh chóng nhận ra rằng xu hướng này không dành riêng cho Trung Quốc và các quốc gia, bao gồm Ý, Đức và Hàn Quốc, cũng báo cáo tỷ lệ tử vong cao hơn ở các bệnh nhân nam, theo nhóm nghiên cứu hàn lâm Global Health 50/50.
Một số giải thích có thể đằng sau xu hướng này đã được thảo luận. Một yếu tố có thể là đàn ông hút thuốc lá nhiều hơn phụ nữ. Các nhà nghiên cứu khác đã chỉ ra các yếu tố hành vi như một lời giải thích khả dĩ khác - các cuộc khảo sát cho thấy đàn ông Mỹ ít có khả năng rửa tay.
Một khả năng khác có thể là những người có tình trạng sức khỏe từ trước như huyết áp cao hoặc bệnh tim có nhiều khả năng tử vong do virus. Ở nhiều quốc gia, đàn ông thường có tỷ lệ cao hơn về các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn này.
© 2024 | Tạp chí NƯỚC ĐỨC