Hệ thống xin tị nạn của Đức bao gồm nhiều giai đoạn phức tạp, từ đăng ký ban đầu đến quyết định cuối cùng về quyền cư trú. Bài viết này cung cấp một cái nhìn tổng quan chi tiết về toàn bộ quy trình, giúp độc giả hiểu rõ các bước cần thiết.
Bước đầu tiên: đăng ký và nộp đơn
Quy trình xin tị nạn ở Đức bắt đầu bằng việc một người bày tỏ ý định xin bảo hộ. Họ có thể làm điều này tại biên giới, đồn cảnh sát, hoặc văn phòng nhập cư. Sau đó, họ sẽ được đăng ký và đưa đến một trung tâm tiếp nhận ban đầu (Erstaufnahmeeinrichtung).
Tại đây, dữ liệu cá nhân như tên, ngày sinh, quốc tịch và dấu vân tay sẽ được thu thập. Thông tin này được sử dụng để kiểm tra xem người đó đã nộp đơn xin tị nạn ở một quốc gia châu Âu khác hay chưa. Sau khi đăng ký, họ sẽ chính thức nộp đơn xin tị nạn tại một chi nhánh của Văn phòng Liên bang về Di cư và Người tị nạn (BAMF).
Phân bổ đến các tiểu bang
Sau khi đăng ký, người xin tị nạn sẽ được phân bổ đến một trong 16 tiểu bang của Đức theo một hệ thống gọi là KÖNIGSTEINER SCHLÜSSEL. Hệ thống này phân phối người xin tị nạn dựa trên doanh thu thuế và dân số của mỗi bang. Điều này nhằm đảm bảo sự phân bổ công bằng trên toàn quốc.
Sau khi được phân bổ đến một tiểu bang, họ thường được chuyển đến một cơ sở lưu trú chung. Tại đây, họ sẽ nhận được các phúc lợi cơ bản như thực phẩm, chỗ ở và chăm sóc y tế cần thiết.
Thủ tục Dublin: xác định quốc gia chịu trách nhiệm
Trước khi xem xét đơn xin tị nạn, chính quyền Đức sẽ tiến hành kiểm tra theo Quy chế Dublin III. Quy chế này xác định quốc gia thành viên EU nào chịu trách nhiệm xử lý đơn xin tị nạn. Thông thường, đó là quốc gia đầu tiên mà người xin tị nạn đã nhập cảnh.
Nếu Đức không phải là quốc gia chịu trách nhiệm, người nộp đơn có thể bị chuyển trở lại quốc gia thành viên liên quan. Tuy nhiên, có những trường hợp ngoại lệ, ví dụ như vì lý do nhân đạo hoặc đoàn tụ gia đình.
Buổi phỏng vấn và quyết định của BAMF
Đây là phần quan trọng nhất của thủ tục. Người xin tị nạn sẽ có một buổi phỏng vấn cá nhân tại BAMF, nơi họ phải trình bày chi tiết lý do tại sao họ phải rời bỏ quê hương. Một thông dịch viên sẽ có mặt để hỗ trợ.
Dựa trên thông tin từ buổi phỏng vấn và các bằng chứng khác, BAMF sẽ đưa ra quyết định về đơn xin tị nạn. Có nhiều kết quả khác nhau có thể xảy ra, từ việc được cấp một hình thức bảo hộ đến việc bị từ chối.
Các hình thức bảo hộ được công nhận
Nếu đơn xin tị nạn được chấp thuận, người nộp đơn có thể nhận được một trong các hình thức bảo hộ sau:
- Quyền tị nạn (Asylberechtigung): Dành cho những người bị đàn áp chính trị theo Điều 16a của Luật Cơ bản Đức.
- Bảo hộ người tị nạn (Flüchtlingsschutz): Dựa trên Công ước Geneva về người tị nạn, dành cho những người bị đàn áp vì lý do chủng tộc, tôn giáo, quốc tịch, quan điểm chính trị hoặc thuộc một nhóm xã hội cụ thể.
- Bảo hộ bổ sung (Subsidiärer Schutz): Dành cho những người không đủ điều kiện cho hai hình thức trên nhưng vẫn phải đối mặt với nguy cơ bị tổn hại nghiêm trọng ở quê hương (như án tử hình, tra tấn, hoặc xung đột vũ trang).
- Lệnh cấm trục xuất quốc gia (Nationales Abschiebungsverbot): Được cấp nếu việc trở về quê hương vi phạm Công ước Châu Âu về Nhân quyền hoặc gây ra một mối nguy hiểm đáng kể cho tính mạng, thân thể hoặc tự do.
Từ quyền cư trú đến Duldung
Những người được cấp một trong các hình thức bảo hộ trên sẽ nhận được giấy phép cư trú (Aufenthaltserlaubnis) với thời hạn khác nhau. Giấy phép này cho phép họ làm việc, học tập và tiếp cận các phúc lợi xã hội. Sau một thời gian nhất định, họ có thể nộp đơn xin giấy phép định cư vĩnh viễn.
Nếu đơn xin tị nạn bị từ chối và không có lệnh cấm trục xuất nào, người nộp đơn sẽ được yêu cầu rời khỏi Đức. Nếu họ không thể bị trục xuất vì những lý do thực tế hoặc pháp lý (ví dụ như không có giấy tờ tùy thân hoặc quê hương đang có chiến tranh), họ có thể nhận được một giấy tờ gọi là "Duldung" (tạm hoãn trục xuất). Duldung không phải là giấy phép cư trú và chỉ là một sự tạm dung, có thể bị thu hồi bất cứ lúc nào.
© 2025 | Tạp chí NƯỚC ĐỨC